Yarım Kalan Hastane İnşaatlarının, Şehir Hastanelerinin Yükü Kamu Bütçesine, Vatandaşın Cebine!
Sağlıkta Dönüşüm Projesi ile birlikte, sağlık sisteminin piyasalaşması ve kamusal hizmet organizasyonunun şirket gibi yönetilmesi, kamu bütçesi üzerindeki yükü daha da artıyor. Uzun zamandır, plansız ve şirketlerin çıkarlarına göre yapılan harcamalar kamudan özele servet transferini yoğunlaştırırken, vergilerimizle oluşturulan bütçedeki kara deliği daha fazla büyütüyor.

İnşaat şirketlerini gözeten, patronların taleplerine göre sürekli değiştirilen rantiyeci ihale sistemi kamu zararına yol açıyor. Bugün sağlık sisteminin mekânsal organizasyonunda ve finansmanında ciddi sorunlarla karşı karşıyayız.

Yapımına başlanan hastaneler yarım kalıyor, bitirilmek istendiğinde ise yüksek enflasyon ve döviz kurundaki artışlar nedeniyle inşaat maliyetleri fırlıyor. Maliyet artışı, şirketlere ihale edilen hizmet ve yapım faaliyetlerine daha çok para ödenmesi anlamına geliyor. Kamuoyuna ve basına da yansıdığı üzere; Denizli, Aydın, Tekirdağ ve Samsun’daki hastane inşaatları vahim tabloyu gözler önüne seriyor:

DENİZLİ: Denizli 1000 yataklı Şehir Hastanesi yapımı için Temmuz 2021’de 1 milyar 189 milyon 900 bin TL ödenmişti. İnşaatı tamamlanamayınca ikmal ihalesi ile 400 yataklı acil durum hastanesi yapımı için 6 Haziran 2024’te 11 milyar 999 milyon 995 bin TL daha ödendi. Hastane maliyeti 13 milyar 189 milyon 895 bin TL’ye yükseldi. Maliyeti üç yılda 11 katına çıkan hastanenin 720 günde tamamlanması öngörüldü.

AYDIN: Aydın 950 yataklı Şehir Hastanesi için Kasım 2020’de 976 milyon 424 bin TL ödendi. Hastanenin tamamlanması için 9 Şubat 2024’te 2 milyar 875 milyon TL daha verildi. Maliyet 3 milyar 851 milyon TL’ye yükseldi ve 4 katına çıktı. Hastane 300 gün içerisinde tamamlanacak.

TEKİRDAĞ: Tekirdağ Ergene 50 yataklı devlet hastanesinin yapımı için Kasım 2021’de 47 milyon 120 bin TL ödendi. Ancak hastane tamamlanamadı ve ikmal ihalesi Mayıs 2024’te 429 milyon 61 bin lirayla sonuçlandı. Maliyet 476 milyon 181 bin TL’ye yükseldi ve 10 kat arttı. Hastane 500 gün içerisinde tamamlanacak.

SAMSUN: Samsun Alaçam Yakakent 50 yataklı Devlet Hastanesi yapımı için 2021’de 52 milyon 800 bin TL ödendi. İnşaat tamamlanamadı ve ikmal ihalesi bu yıl yapıldı. Hastanenin tamamlanması için Haziran 2024’te 566 milyon 600 bin TL ödendi. Maliyet 4 yılda 12 katına çıkarak, 619 milyon 400 bin TL’ye yükseldi. Hastane 600 gün içinde tamamlanacak.

Madalyonun öteki yüzünde ise Şehir Hastaneleri gerçeği bulunuyor.

Şehir Hastaneleri, kamu kaynaklarını dolaysız şekilde hortumlayan birer rant aktarım aracına dönüşmüş durumdadır. Hatırlanacağı üzere, eski Sağlık Bakanı Fahrettin Koca devir teslim töreninde “şehir hastanelerinin 322 milyar avro olan kira bedelinin bütçeye yükünü 27.5 milyar avroyla sınırladıklarını” itiraf etmek zorunda kalmıştı. Şehir Hastanelerinin finansmanı konusunda çalışmalar yapan Prof. Dr. Uğur Emek’in konuyla ilgili hesaplarına göre, 28 bin 548 yatak toplamına sahip 18 Şehir Hastanesine ödenecek toplam tutar 81.2 milyar dolara ulaşıyor.

Sağlık Bakanlığı’nın 2023-2024 yılı için Şehir Hastanelerindeki hizmet ödemelerindeki artışı yüzde 38 ve kira ödemelerinde artış yüzde 108’i bulmuştu. 2024 yılı ödenekleriyle birlikte, kamu-özel ortaklığıyla işletilen hastanelere son 5 yılda toplam 180 milyar TL’den fazla ödeme yapılmış olacak.
Bu yükü oluşturan, sağlık hizmetlerini ticarileştiren hükümetin ekonomi politikalarıdır. Yarım kalan hastane inşaatlarını bitirebilmek için gereken fark ve Şehir Hastanelerinin ödemeleri halkın vergileriyle oluşturulan kamu bütçesinden telafi edilecektir.

Ankara Tabip Odası olarak hatırlatıyoruz:

📌 Sağlık hizmetleri, özel sektörün çıkarlarına göre değil, kamu hukuku ve kamu maliyesi araçları eşliğinde, kamu yararı doğrultusunda organize edilmelidir.

📌 Sağlık hizmetleri ücretsiz olarak, eşitlikçi ve kamucu bir mantıkla, kamu binalarında gerçekleştirilmelidir.

📌 İllerin ve ilçelerin coğrafya, nüfus, altyapı ve ulaşım gibi özellikleri göz önünde bulundurularak, kent ölçeğine uygun devlet hastaneleri inşa edilmelidir. Şehir hastaneleri için kapatılan hastaneler yeniden açılmalı ve kamu imkânları ile modernizasyonu yapılmalı, depreme dayanıklılığı sağlanmalıdır.

📌 Şehir Hastaneleri kamulaştırılmalıdır.

📌 Sağlıkta Dönüşüm Programı terk edilmelidir. Bütüncül, kamucu planlama ve organizasyon ile sağlık sistemindeki sorunlar giderilebilir.


Ankara Tabip Odası Yönetim Kurulu





Kaynaklar:
Ankara Tabip Odası 2024 Yılı Bütçe Görüşü: Sağlıksız Bütçe
Yalnızca Sağlık Bakanı Değil, Sağlık Sistemi De Değişmelidir!
1.2 milyarlık ihale için 12 milyar daha harcanacak
Makaleye Dön
8-08-2024, 14:25