Ortak Basın Bülteni

12 Şubat 2022

Şehir Hastanelerinin Finansal Sürdürülebilirliği ve Bütçede Yarattığı Kaos

Şehir Hastaneleri merkezine koyduğu rant sürekliliği ve sürdürülebilirliği ile sağlık hizmetlerini şekillendirmiş ve önümüzdeki yıllarda da şekillenmeye devam edecektir.

Sağlıkta AKP’li yıllar; ilk olarak birinci basamak sağlık hizmetlerini kadük duruma düşürmüş, sağlık ocaklarını işlevsiz hale getirmiştir. Daha sonra şehir merkezlerinde yer alan dispanserler, devlet hastaneleri ve dal hastaneleri birer birer kapatılmıştır. Bu hamlelerle sağlık hizmetlerinin ilk iki basamağı tasfiye edilmiş olup sıra eğitim ve araştırma hastanelerine gelmiştir.

Özellikle büyük şehirlerde bulunan eğitim ve araştırma hastaneleri; siyasi iradenin direk ve bilinçli müdahaleleri ile birlikte niteliksiz ve işlevsiz hale getirilmiş ve bu durum şehir hastanelerinin açılabilmesi için bir gerekçe olarak ortaya konulmuştur. Bugün gelinen noktada üç basamaklı sağlık hizmeti ortadan kalkmış, merkezine sermaye birikimini alan tek basamaklı sağlık hizmetleri ile sağlık hizmetleri sunulmaktadır.

Böylece siyasi iktidar tarafından halkın sağlık hakkının bütüncül görülmediği ve sağlık hizmetlerinin merkezine inşaat ve rant projelerinin alındığı tüm çıplaklığı ile ortaya çıkmıştır.

Halkımız bir yanıyla her geçen gün sağlıklı konut, sağlıklı beslenme, temiz su ve çevre gibi sağlığın belirleyicisi en temel insan haklarından uzaklaşırken, bir yandan da tedavi hizmetlerini merkeze alan anlayışla gerçek anlamda sağlık hizmeti alamamaktadır.

Toplumun genelinin insanca yaşam koşullarına erişim sorunu ile birlikte; başat olarak fiziksel, ruhsal ve sosyal iyilik hali olarak tanımladığımız “sağlıklılık” halimiz ile sağlığa erişim hakkımız tamamen ortadan kalkmıştır.

Bu durumu Ankara sağlık emek ve meslek örgütleri olarak Sağlığa Yatırım Programı çerçevesinde bir kez daha açıklamak istiyoruz.

Cumhurbaşkanlığının “2022 Yılı Yatırım Programı” 14.01.2022 tarihinde yayınlandı ve program bir kez daha şehir hastaneleri projelerinin finansal sürdürülebilirliğinin olmadığını, her geçen yıl kamu bütçesinde daha büyük bir kara deliğe dönüştüğünü göstermiştir.

Cumhurbaşkanlığının “2022 Yılı Yatırım Programı” Kapsamındaki Tespitlerimiz;

* Şehir Hastanelerine 2021 yılı sonuna kadar son beş yılda 21 milyar tl’lik ödeme yapılmıştır.

* 2018’de 1,3 milyar olan kullanım bedeli 2021’de 10 milyara çıkmış, 2022 için ise 14,1 milyar kaynak ayrılmıştır.

* 2019 ile 2022 arasında kullanım bedeli 3,8 kat artmıştır.

Önümüzdeki Döneme İlişkin Değerlendirmemiz;

* Önümüzdeki üç yılda geriye dönük beş yıllık kullanım bedelinin 2 katı üstünde artışla 47,3 milyar ödeme gerçekleşecektir.

* Bu hastanelerin yirmi beş yıllığına kiralandığı düşünüldüğünde sadece kullanım bedeli olarak sekiz yıl için bütçeden çıkan tutar 68,3 milyar olacaktır.

Planlamaya Dahil Edilen Yeni Şehir Hastaneleri Kaos Demek;

Sağlık Bakanı tarafından 2022 bütçe görüşmelerinde 5 yeni KÖO kapsamında şehir hastanesi açılacağı ifade edilmiştir. (Kocaeli ŞH, Kütahya ŞH, Ankara Etlik ŞH, Gaziantep ŞH, İzmir Bayraklı ŞH)

* Açılacak 5 yeni şehir hastanesinin, ŞH’nin bütçede yarattığı yükü %39 arttıracağını öngörmekteyiz,

* Yeni açılacak ŞH ile, ŞH’nin Sağlık Bakanlığı bütçesindeki yükü %19’dan %26’ya çıkacağını ifade edebiliriz,

Artan Enflasyon ve Döviz Kuru, Şehir Hastane Batağını Büyütüyor;

Şehir Hastaneleri ÜFE, TÜFE oranları ve Döviz kurundan etkilenmektedir, bu nedenle yıllar içinde şehir hastaneleri harcamaları katlanarak artmaktadır.

* 2021 yılı TÜFE, ÜFE ve Döviz kurundaki artış nedeniyle 13 şehir hastanesine 2021 - 2022 yılında ödenen kullanım bedeli artışı %41’dir.

Kamu Kaynakları ile Yapılan Şehir Hastaneleri de KÖO Aratmamaktadır;

Kamu kaynakları ile yapılan ŞH ile devlet hastanelerinin karşılaştırılması;

Sağlık Bakanının 2022 bütçe sunumunda 9 şehir hastanesinin kamu kaynakları ile yapılacağı ifade edilirken, Cumhurbaşkanlığının 2022 yayınlarına göre 11 şehir hastanesi kamu kaynakları ile yapılmaktadır.

* Örneğin kamu kaynakları ile yapılan 800 yataklı “Rize Şehir Hastanesi”nin 250.000 metrekare ile yatırım tutarı 1,4 milyar iken, 400 yataklı “Zonguldak Devlet Hastanesi”nin 51.758 metrekare ile yatırım bedeli 273 milyondur.

Karşılaştırma;

KÖO modeli ile yapılan ŞH ile, kamu kaynakları ile yapılan ŞH’nin karşılaştırılması;

* Kamu kaynakları ile yapılan 11 şehir hastanesinin  (Antalya ŞH, Aydın ŞH, Denizli ŞH, Diyarbakır ŞH, Ordu ŞH, Rize ŞH, Sakarya ŞH, Samsun ŞH, İstanbul Sancaktepe ŞH, Trabzon ŞH, Şanlıurfa ŞH) toplam yatırım tutarı 22,8 milyardır.

* KÖO modeli ile 13 şehir hastanesine beş yıl içinde ödenen 21 milyar kullanım bedeliyle kamu kaynakları ile yapılan 11 şehir hastanesinin yatırım bedeli karşılanabilmektedir.

Kamuoyuna saygı ile paylaşıyoruz.

Ankara Tabip Odası

Ankara Dişhekimleri Odası

Devrimci Sağlık İşçileri Sendikası

Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası Ankara Şubesi