Emekli Hekim Komisyonu 2022-2024 Faaliyet Raporu
4 Mart 2012’de kurulan Ankara Tabip Odası Emekli Hekim Komisyonunun tarihçesi ve önceki faaliyetlerini, ayrıntılı olarak, fotoğraflarıyla önceki dönem raporlarında bulabilirsiniz (https://ato.org.tr/emekli-hekim-komisyonu-faaliyetleri.html ATO-EHK’nun mevcut üyeleri, Dr. Utku Özcan (Başkan), Dr. Mehmet Çakmak (Sekreter), Dr. Derman Boztok (TTB Emekli Hekimler Kolu Başkan Yardımcısı), Dr. Vedat Bulut (TTB Merkez Konseyi Genel Sekreteri), Dr. Asuman Doğan (ATO Yönetim Kurulu üyesi, EHK sorumlusu), Dr. Ayten Hatiboğlu, Dr. Hale Efem, Dr. Nilay Ülkü, Dr. Celalettin Güner, Dr. Gönül Gürkaynak, Dr. İncilay Kılıç, Dr. Çiğdem İstanbulluoğlu, Dr. Cahit Koçak, Dr. Naif Erdoğan, Dr. Doğan Dede, Dr. Şükrü Demirtaş, Dr. Deniz Erdoğdu, Dr. Gülgün Kıran, Dr. İlhan Günalp, Dr. Zafer Öner, Dr. Ahmet Saltık, Dr. Ceyhun Işık, Dr. Canan Kalaycıoğlu ve Dr. Gonca Parlak’tan oluşmaktadır. Komisyon, 7 Kasım 2023 tarihinde, sorumlu YK üyesi Dr. Asuman Doğan yönetiminde üyeleriyle yaptığı toplantıda, Dr. Boztok’un önerisiyle, Dr. Utku Özcan’ı Başkanlığa, Dr. Mehmet Çakmak’ı Sekreterliğe seçmiştir. Komisyonun anahtar üyeleri, 2022-2024 döneminde ağırlıklı olarak çalışmalarını TTB Merkez Konseyi ile birlikte emekli hekim maaşları arasındaki adil olmayan farkların giderilmesine yoğunlaştırmışlardır. TTB Merkez Konseyinde, Dr. Vedat Bulut, Dr. Alican Bahadır, Dr. Derman Boztok, Dr. Utku Özcan, Dr. Asuman Doğan, Dr. Deniz Erdoğdu ve TTB Hukuk Bürosundan Av. Verda Ersoy’un katılımlarıyla kurulan özel ekip, birlikte, Emekli Sandığı, SSK ve Bağ-Kur emeklisi hekimlerin maaşlarındaki eşitsizliğin giderilmesi konusunda çalışmalar yapmışlardır. Yine bu üyeler, TTB Genişletilmiş Yönetim Kurulu ve Genel Kurullarına katılarak emekli hekim çalışmaları hakkında bilgi vermişlerdir. Merkez Konseyindeki ekip çalışmalarında özellikle şu konuya vurgu yapılmıştır: Yetkililerce, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin aktif çalışma süresindeki primlerinin kendi tercihleriyle yüksek değil düşük düzeyden ödendiği, bu primler yüksek düzeyden ödenmiş olsaydı, emekli aylıklarının da yüksek olacağı, bu nedenle bir iyileştirme yapılamayacağı belirtilmektedir. Halbuki, SSK primleri işveren tarafından düşük düzeyden ödenmekte, genelde, çalışan hekimlerin bu tercihte herhangi bir etkileri bulunmamaktadır. Bu nedenle, oluşan mağduriyetlerin doğrudan yasa kapsamındaki bir düzenlemeyle, Emekli Sandığı emeklisi düzeyine getirilmesi gerekmektedir. Bağ-Kur emeklileri için de, düzenlenebilecek telafi ödemeleriyle, aylıklarının yine Emekli Sandığı emeklileri düzeyine çıkarılması mümkün olabilecektir. Hekimlerin ek gösterge katsayısının en az 7200 olacak biçimde yükseltilmesi çalışmalarının da sürdürülmesi, çalışan ya da makam tazminatı alan emekli hekimlerden ek ödentinin kesilmemesi ve emekli üniversite elemanlarının da maaşlarının geride kalmamasının sağlanması gerekmektedir. Ekip çalışması sonucunda TTB avukatları bu hususları dikkate alan bir yasa taslağı önerisi hazırlamışlardır https://www.ttb.org.tr/userfiles/files/TTB_emekli_ayliklari_yasa_teklifi.pdf ATO EHK Başkanı Dr. Utku Özcan ile birlikte Merkez Konseyi Genel Sekreteri Dr. Vedat Bulut, Merkez Konseyi üyesi Dr. Alican Bahadır, Hukuk Bürosu’ndan Av. Verda Ersoy’dan oluşan TTB heyeti, 21 Mart 2024 günü Sosyal Güvenlik Kurumu’nun ilgili daire başkanlarını ziyaret etmiştir. Ziyarete, taslak çalışmasına destek veren Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu önceki dönem Genel Sekreteri Şenol Köksal da eşlik etmiştir. Hazırlanan kanun teklifi tasarısı tanıtılarak üzerinde görüş alışverişinde bulunulmuştur. SGK yetkilileri, mevcut mevzuata göre Emekli Sandığı, SSK ve Bağ-Kur emeklileri arasındaki farkın giderilebilmesi konusundaki teknik güçlükleri anlatmışlar ve farkın düzeltilebilmesi için yeni yasa gerekliliğini belirtmişlerdir. https://www.ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=7f298d8e-e78b-11ee-bb11- 586c131e5d77 Bu önemli sorunun giderilmesi için hazırlanan taslak, önümüzdeki dönemde, TBMM ve Sağlık Bakanlığı ziyaretleri ile de yetkililere tanıtılacaktır. ATO-EHK’dan Dr. Utku Özcan, Dr. Derman Boztok, Dr. Mehmet Çakmak ve Dr. Cahit Koçak, TTB’de 8 Ocak 2023 tarihinde yapılan TTB Emekli Hekimler Kolu toplantısına katılmışlar, toplantıda İstanbul Tabip Odası (İsTO) EHK Başkanı Dr. Erdinç Köksal kol başkanlığına, Dr. Derman Boztok başkan yardımcılığına, yine İsTO-EHK’dan Dr. Ülkü Sema Aydın genel sekreterliğe yeniden seçilmişlerdir. Türk Tabipleri Birliği, hemen bütün etkinliklerinde, emekli hekimlerin sorunlarının çözümlerini güncel acil talepler içinde öncelikli olarak vurgulamaktadır. TTB ve tabip odaları, 4 Mart 2024 günü düzenlenen basın toplantısı ile 14 Mart Tıp Haftası’na giderken Hekimlerin 14 Acil Talebini açıklamış, 16 Mart 2024 günü İstanbul’da yapılan Büyük Hekim Yürüyüşüne çağrı yapmıştır. Toplantıda, TTB Emekli Hekimler Kolu adına Dr. Mehmet Çakmak sözcülük yaparak, “hayatlarını uzun bir eğitim ve çalışma dönemi ile geçiren hekimlerin, emeklilik sonrasında bu çabalarının karşılığını almak istediklerini, ancak bugün derin bir yoksullaştırma politikasıyla karşı karşıya kaldıklarını” belirtmiş, “başlıca talebimizin, emekli hekimlerin hak ettikleri bir gelir düzeyinin ve yaşam standardının sağlanması” olduğunu vurgulamıştır. https://www.ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=7f298d8e-e78b-11ee-bb11- 586c131e5d77 Önümüzdeki dönemde, önceki yıllarda başlatılan, Ankara’da genç ve öğrenci meslektaşlarımızla kıdemli hekimleri buluşturacak “Fidanlarla Çınarlar” toplantıları gerçekleştirilmesi sürdürülecektir https://ato.org.tr/haberler/2018-haberleri/1847-cinarlarla-fidanlar-bulusmasinda-meslek-orgutumuz-dunu-bugunu-ve-yarini-soylesisi.html https://ato.org.tr/haberler/2019-haberleri/2054-fidanlarla-cinarlar-bulusmasi-duzenlendi.html Kıdemli hekimlerin mesleki bilgi ve deneyimleri, toplumcu deontolojik yaklaşımları, yeni kuşaklara aktarmaları sağlanacaktır. Emekli hekimleri buluşturacak sohbetler, kültürel etkinlik ve geziler düzenlenecektir. Komisyonumuzca, ileri yaşta bakım gereksinimi olan emekli hekimlerin evlerinde ziyaretleri planlanmaktadır. ATO Hekim Postası ve internet sayfasında EHK çalışmalarına ilişkin haber ve görüş yazılarının yer alması sürdürülecektir. ATO ve TTB’nin EHK üyeleri, komisyonumuzun yönettiği e-posta gruplarında iletişim sağlamaktadır. Yine, ATO-EHK ve TTB-EHK üyelerince, yöneticilerin gözetiminde oluşturulan WhatsApp gruplarında, Ankara ve ülke düzeyinde ilgili emekli hekimlerin iletişimi ve bilgilenmesi sağlanmaktadır. ATO’daki emekli hekim listesi güncellenmesi sürdürülmektedir. Ankara huzur evleri taranması ve varsa emekli hekimlerin durumu, belli aralıklarla izlenecektir. Sağlık çalışanlarına yönelik şiddetin önlenmesi için meslek kuruluşumuzun çalışmalarına emekli hekimler olarak destek olunacak, yetkililerle yapılacak görüşmelerde bu sorunun acil çözümü önemle vurgulanacaktır. Emekli hekim hareketi esas olarak bir emek hareketidir. Bu nedenle diğer demokratik emekli kitle örgütleriyle başlatılan iletişim ve işbirliği geliştirilerek sürdürülecektir. Komisyonumuz, özellikle temel kazanım olan emekli hekimlerin örgütlenme ve dayanışmasının sağlanmasında, istenilen hedeflere ulaşmada zorunlu olan il etkinlikleriyle birlikte bütün çalışmaları bilinçli ve kararlı biçimde destekleyen Odamız Yönetim Kurulu ve değerli çalışanlarına, TTB Merkez Konseyi ve değerli çalışanlarına, emek ve destekleri için teşekkür eder.ANKARA TABİP ODASI EMEKLİ HEKİM KOMİSYONU (ATO-EHK) ÇALIŞMALARI
2020-2022 Raporu
1. Komisyonun kuruluşu:
ATO Emekli Hekim Komisyonu, 4 Mart 2012’de düzenlenen emekli hekim kahvaltılı toplantısında seçilen Yürütme Kurulunun ATO Yönetim Kurulunun aldığı kararla Komisyona dönüştürülmesiyle oluşturulmuştur. 2020-2022 Dönemi Komisyon üyeleri Dr. Utku Özcan (Başkan), Dr. Derman Boztok (Sekreter), Dr. Ayten Hatiboğlu, Dr. Hale Efem, Dr. Nilay Ülkü, Dr. Celalettin Güner, Dr. Gönül Gürkaynak, Dr. İncilay Kılıç, Dr. Mehmet Çakmak, Dr. Gülgün Kıran, Dr. Cemal Öner, Dr. Çiğdem İstanbulluoğlu ve Dr. Gonca Parlak’tan oluşmaktadır.
2. Komisyonum çalışma konuları:
EHK kuruluş döneminde uygulanan emekli hekim anketi sonuçlarını temel alarak çalışmalarını sürdürmektedir. Ankette başlıca sorunlar olarak ekonomik güçlükler, sağlık bakım gereksinimleri, sosyal iletişimde meslektaşlar arası haberleşme ve dayanışmada yetersizlik gibi konular öne çıkmış; Odadan beklentiler arasında daha iyi iletişim, dayanışma ve birlikte sorun çözmenin geliştirilmesi, sağlık kuruluşlarında emekli hekimlere daha fazla kolaylık ve özen gösterilmesinin, evde bakım desteğinin sağlanması ve sosyal-kültürel toplantıların artırılması belirtilmişti.
Emekli Hekim Komisyonu, emekli hekim maaşlarında iyileştirme yapma gayretlerini en önemli amaç olarak belirlemiştir. Konu, Türk Tabipleri Birliğinin de başta gelen talebi ve eylem alanı durumuna gelmiştir. Geçmiş on yıllardaki maaşlardaki gerileme, Sosyal Güvenlik Kurumu ile yapılan yazışma sonucu yıllara göre ve diğer mesleklerle karşılaştırılmak üzere döküm olarak elde edilmiştir. Kabaca hekimler diğer mesleklerin yarısı kadar emekli maaşı almaktadırlar. Bu haksız durum, bir an önce iyileştirme istemi ile karar vericilere baskı oluşturularak gündemde tutulmaktadır. Bu amaçla, emeklilik konusunda uzmanlığı olan kişiler ve TBMM’de konuyla ilgili yasa tasarısı hazırlayan milletvekilleriyle ortak çalışma planları değerlendirilmiştir. 25 Mayıs 2013 tarihinde ATO’da düzenlenen dayanışma kahvaltısının ertesinde Güvenpark’a bir yürüyüşle basın açıklaması yapılmıştır. Konu Türkiye’deki bütün hekimleri hatta bütün sağlık elemanlarını ilgilendirdiğinden, ATO diğer Odaları da teşvik ederek Türk Tabipleri Birliği bünyesinde Emekli Hekim Kolu oluşturulmasını sağlamıştır.
3. Komisyon çalışmalarının kapsam ve tarihçesi:
Komisyon kuruluşundan itibaren yıllardır süren bu açık adaletsizliği dava konusu yapmak istemiş, politikacıların sonuçsuz oyalamalarından ziyade, en gerçekçi girişimin, gereğinde Anayasa Mahkemesi hatta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine kadar uzanacak biçimde yargıya başvurmak olacağını düşünmüştür. TTB ve ATO avukatları açık bir adaletsizlik ve mağduriyet oluşturan durumu dava konusu yapmayı incelemektedirler; ancak hukukçularca örgütlü toplumsal baskı oluşturulmasının daha sonuç alıcı olabileceği değerlendirilmiştir. Daha güçlü bir meslek örgütü savunuculuk çalışmasının geliştirilmesi için TTB düzeyinde bir emekli hekim kolunun kurulması ve ülke düzeyinde emekli hekimlerin katılım ve dayanışmasının sağlanmasının uygun olacağına karar verilmiştir.
TTB Emekli Hekim Kolunun kurulması:
ATO-EHK Başkan ve Sekreteri, 2014 Yazından itibaren çalışmalarını TTB Emekli Hekim Kolunu güçlendirmek üzere yoğunlaştırmışlar ve illerde önde gelen Tabip Odalarında Emekli Hekim Komisyonları kurulmasını teşvik etmişlerdir. 1 Haziran 2014 tarihinde TTB’de yapılan toplantıda Emekli Hekim Kolu kurulmuş, başkanlığa ATO heyetinin önerisiyle, uzun yıllardır İstanbul’da emekli hekim komisyonu çalışmalarını canlılıkla yürüten ve en kıdemli meslektaşımız olan Dr. Erdinç Köksal getirilmiştir. Dr. Derman Boztok kol sekreterliğini üstlenirken, Dr. Utku Özcan da Kol Yürütme Kurulunda yer almıştır. Boztok daha sonra kol başkan yardımcılığına getirilmiş, kol sekreterliğini İstanbul Tabip Odasından Dr. Deniz Keskinler ve son yıllarda Dr. Ülkü Sema Aydın üstlenmiştir.
İl toplantıları:
ATO Yönetim Kurulunun karar ve destekleriyle, başlangıçta ayda bir kez ve daha sonra daha geniş aralıklı olmak üzere, Ankara’dan sonra sırasıyla Antalya, Adana, Hatay, İzmir, İstanbul, Balıkesir, Eskişehir, Denizli, Mersin, Bursa, Kocaeli, Tekirdağ, Çanakkale, Edirne, Manisa ve Gaziantep’te TTB-EHK toplantıları düzenlenmiştir. Her il ziyaretinde, genellikle cumartesi öğleden sonra Odada Kol toplantısı ile ülke düzeyinde yürütülen çalışmalardaki gelişmeler ve yapılacaklar gözden geçirilmiştir. Daha sonra Odanın emekli hekimlerle düzenlediği çaylı toplantıya geçilerek, Kol Başkanı Dr. Erdinç Köksal ve Kol Sekreteri Dr. Deniz Keskinler/ Dr. Ülkü Sema Aydın’ın çalışmaların tarihsel gelişimiyle güncel durumu içeren sorunlar ve çözümlere ilişkin slaytlı sunumları, yapılmıştır. Kol üyelerinin katkıları ve katılımcıların tartışmalarıyla konuların aydınlatılması sağlanmış, ilgili Odanın EHK kurulması kolaylaştırılmıştır. Oda yönetiminin ev sahipliğindeki akşam yemeğinde, illerden gelen kol üyeleriyle Odanın yeni komisyon üyelerinin birlikte meslektaş kaynaşması sağlanmıştır. Ertesi pazar günü katılımcılar sosyal etkinlik olarak ilin önemli mekanlarına yerel yönetimlerin de desteğiyle turistik ziyaretlerde bulunmuşlardır. İllerdeki toplantılar ve yapılan ziyaretlerle, tabip odasının ildeki hekimlerin konuya duyarlılığı ve örgütlü dayanışmasını geliştirmesi, çevredeki yerel yönetimler, medya ve milletvekilleri başta olmak üzere ilgili kuruluşlarla iletişim ve katkı sağlama süreçleri de desteklenmiştir. ATO-EHK Sekreteri ayni zamanda TTB-EH Kolu Başkan Yardımcısı olarak örgütlenme sürecinde meslek kuruluşumuzun amaç, hedef ve ilkeleri çizgisinde yönlendirici işlev görmüştür.
Ankara merkezde yetkililerle temaslar:
ATO-EHK, TTB-EHK’nun Ankara’da yetkili makamlar nezdindeki girişimlerinde öncülük ve ev sahipliği yapmıştır. Ortak heyet olarak, başta ücret konusu olmak üzere sorunlar ve çözümlerine
ilişkin hazırlanan dosyalarla geçmiş dönemde TBMM’de Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu üyeleri Türkan Dağoğlu, Hülya Güven ve Komisyon Başkanı Necdet Ünüvar’a ziyaretle görüşmeler yapılmıştır. Yine Maliye Bakanı Başyardımcısı Abdullah Erdem Cantimur, Kalkınma Bakanlığı Sağlık ve Sosyal Güvenlik Daire Başkanı Fatih Türkmen makamlarında ziyaret edilerek emekli hekim ve aile hekimleri nöbet konularındaki haksızlıklar iletilmiştir. ATO-EHK başkan ve sekreteri CHP Genel Başkanı, milletvekilleri ve yetkililerinin katıldığı emeklilerin sorunları toplantısında TTB-EHK’nu temsil ederek sorun ve çözümleri iletmişlerdir. ATO Yönetim Kurulu ve Komisyon heyeti emekli hekimlerin ücret, huzur/bakım evi, hekim evi, sağlık kuruluşlarında deontolojik öncelik ve ilgi görme, tesislerde indirim sağlanması, eğitim-araştırma hastanelerinde şef ve yardımcılarının emeklilikte üniversitelerle eşitlik hakları gibi sorunlarını programlı olarak TBMM’de hekim milletvekilleriyle görüşmüşlerdir. Hekimlerin, olumsuz sağlık politikaları ve çalışma koşulları nedeniyle meslekten soğuduğunu ve erken emeklilik istemek zorunda kaldıklarını özellikle vurgulamışlardır. Alınan randevularla 2016 yılı başından itibaren sırasıyla CHP Ankara MV Dr. Murat Emir, Sağlık Komisyonu Başkanı AKP Kütahya MV Prof. Dr. Vural Kavuncu, CHP Mersin MV’leri Dr. Hüseyin Çamak ve Prof. Dr. Aytuğ Atıcı ve MHP Denizli MV Emin Haluk Ayhan ile görüşülmüştür.
2016 yılı başında ATO heyeti uzun yıllardır Sağlık Bakanlığında hukuk müşavirliği, müsteşar yardımcılığı ve son olarak Denetim Hizmetleri Başkanlığı (eski adıyla Teftiş Kurulu Başkanlığı) görevinde bulunan Sn. Adem Keskin’i de ziyaret ederek emekli hekimlerin ücret ve diğer sorunlarının çözümü için asıl etkili kurum olarak Bakanlığın çalışmaları hakkında bilgi almış ve dileklerimizi anlatmışlardır. Aynı zamanda bir hekim babası olan Sn. Keskin, emekli hekim ve sağlık personelinin maaş ve diğer sorunlarının Bakanlık olarak bilincinde olduklarını ve Bakanlık Makamının da desteklediği çeşitli düzeltme çalışmalarını sürdürdüklerini, emekli hekim maaşlarındaki adil olmayan düşüşün aktif çalışma sırasındaki gerçek maaş katsayılarında yapılacak düzeltme ile giderilebileceğini, bunun için yasa taslağı çalışmalarının birçok kez ele alındığını, düzenleme arayışlarının devam ettiğini belirtmiştir. Keskin, emekli hekimlerin huzurevi, sosyal tesisler gibi gereksinimleriyle, sağlık kuruluşlarına başvurularında gerekli saygı ve ilgiyi görme, deneyimlerinden yararlanılma gibi konuları da önemli bulduklarını ifade ederek destekleyeceklerini kaydetmiştir. Emekli hekim ve sağlık personelinin sorunlarının çözümlenmesinde Bakanlık ve meslek kuruluşlarının olumlu işbirliğini önemsediklerini ve desteklerinin süreceğini belirtmiş, bu çalışmalarda işbirliği yapılabilecek kuruluşlar konusunda da tavsiyelerde bulunmuştur.
Ziyaretlerde bir dosya içinde emekli hekim maaşlarının diğer mesleklerle karşılaştırmalı verileri, Emekli Sandığı, SSK ve Bağ-kur emeklileri arasındaki maaş farkları, ilgili faaliyet dokümanları, Odamız yayınları yetkililere sunulmuştur. Özellikle ATO heyetinin önerisiyle TTB avukatlarınca güncellenen, hekim ve emekli hekim maaşlarında ek gösterge katsayısının 7200’e yükseltilerek emekliliğe yansıyacak biçimde artış sağlanması hakkındaki yasa teklifi örneği ilgililere verilerek temel beklentimizin bu olduğu vurgulanmıştır. EHK kurulan Odaların, bulunduğu illerin milletvekilleriyle temas kurmaları ve bu konuların takibi kampanyası başlatılmıştır. Bütün sıralanan temaslar olumlu geçmiş ve emekli hekimlerin sorunlarıyla ilgili savunuculuk ve farkındalık yaratma çalışmalarına katkı sağlamıştır. Parti ayrımı gözetmeksizin TBMM’de hekim milletvekilleri arasında iletişim ve eşgüdümü sağlayabilecek ve hükümete sorunlarımızı aktarabilecek konumda olan Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Vural Kavuncu, heyetimize ilgi ve yakınlık göstermiştir. Prof. Kavuncu hem bir hekim hem de hekim babası olarak, hekimlerin özlük hakları ve çalışma koşullarını iyileştirmeyi önemsediğini, TBMM bünyesinde bu amaçla yapılacak çalışmalara destek olacağını belirtmiştir.
4. Sağlanan ilk olumlu gelişmeler:
Meslek kuruluşunun örgütlü çalışmaları sonucunda, Başbakan, 12 Mart 2016 tarihinde Van'daki Tıp Bayramı etkinlikleri açıklamasında emekli hekim maaşlarının artırılacağını, hekimlerin dilerlerse 72 yaşına kadar çalışabileceğini, hekime şiddete karşı tutuklama önlemlerinin uygulanacağını belirtmiştir. Bu açıklamaların yapılmış olması örgütlü çabaların başarısının ilk kanıtı olmakla birlikte, henüz herhangi bir sonuç alınmamış olduğundan konunun yakın takibinin sürdürülmesi gerekmiştir. ATO heyeti, TTB EHK Başkanı ile birlikte Mart 2016’da Prof. Kavuncu’ya teşekkür ziyaretinde bulunurken, gelişmelerle ilgili ayrıntılı bilgi almış, TTB’ce hazırlanan yasa teklifini ve beklentilerimizi yeniden hatırlatmıştır. ATO heyeti yasa hazırlıklarının doğrudan içinde bulunan Sağlık Bakanlığı Denetim Hizmetleri Başkanına yaptıkları yeni ziyarette ise planlanan maaş artışının katsayı yükseltilmesi ile değil seyyanen olacağını öğrenmişler, seyyanen artışların kalıcı çözüm getirmeyeceği gerekçesiyle, asıl olan gerçek maaştaki katsayı artışı beklentilerini yeniden vurgulamışlardır.
Geçtiğimiz yıl içinde ATO Yönetim Kurulunca, yetkililerin maaş artışı vaat ve çalışmalarını izlemek üzere, Sağlık Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, SGK Başkanlığı ve TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanından defalarca randevu istenmesine karşılık yanıt alınamamıştır.
5. Örgütlü çalışmalarımızın tarihi başarısı ve eksiklere ilişkin talepler:
Örgütlü ve çok yönlü çabalar, ilk kesin sonucunu 03.08.2018 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7146 sayılı Torba Yasa ile vermiştir:
“… MADDE 4- 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 84- Bu Kanuna göre tabip veya diş tabibi kadro ve pozisyonları esas alınarak emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı bağlanmış olup, aylıklarıyla birlikte makam tazminatı ödenmesine hak kazanamamış olan tabip ve diş tabiplerinden ilgili mevzuatına göre uzman olanlara (17.000) gösterge rakamının, uzman olmayanlara (13.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda her ay emekli aylıklarıyla birlikte ilave ödeme yapılır. …”
Bu gelişme, örgütlü mücadelemizin gerçek bir kazanımıdır, sabırlı, örgütlü toplumsal mücadelenin başarıya ulaşacağının tarihsel yeni bir kanıtıdır.
Yasa sürecinde büyük çaba gösteren, Komisyon görüşmelerini TBMM'de gece-gündüz izleyen TTB ve ATO yöneticisi meslektaşlarımıza ve avukatlarımıza bütün çabaları için teşekkür ediyoruz. Bu süreçte özellikle SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin de mağduriyetlerinin giderilmesinin vurgulanması büyük önem taşımaktadır.
Tasarıdaki eksiklikler ve sürecin isteklerimiz doğrultusunda izlenmesi doğal çalışma sürecimizin konusu olacaktır.
TTB MK 23.7.2018 tarihli basın açıklamasında yasa hazırlayıcılarına (TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu) aşağıdaki taleplerde bulunmuştur:
1.SSK, Emekli Sandığı, Bağ-Kur, hangi sosyal güvenlik kurumundan emekli olduğuna bakılmaksızın bütün emekli hekimlerin maaşlarına zam yapılmalıdır.
2.Çalışan ya da çalışmayan bütün emekli hekimler yapılan zamdan yararlanabilmelidir.
3.Kendi parasıyla prim ödeyip döner sermayesinin bir kısmını emekliliğine saydırmış olan hekimlerden maaş zammında herhangi bir kesinti yapılmamalıdır.
4.Fiili hizmet süresi zammı yılda en az 120 gün olmalı, görev alınan hizmetin yıpratıcılığına bağlı olarak 150 ve 180 güne çıkarılmalı ve sadece bundan sonraki çalışmalara değil, geçmişe dönük olarak da uygulanmalıdır.
5.Emekli maaşlarına yapılacak zam Kanun yayınlanır yayınlanmaz yürürlüğe girmelidir.
6. Güncel durum ve yapılacaklar:
(http://www.ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=4f7ae114-0ffa-11e9-b293-68bf876668d6)
“Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi, 2019 yılı itibarıyla emekli hekim maaşlarına yapılacağı duyurulan zamların tüm emekli hekimleri kapsamamasına tepki gösterdi. TTB Merkez Konseyi, konuya ilişkin oluşan kafa karışıklığını gidermek üzere bir bilgi notu hazırladı.
4.1.2019 tarihli bilgi notu şöyle:
Bütün Emekli Hekimlere İlave Ödeme Yapılmalıdır
03.08.2018 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7146 sayılı Torba Yasa uyarınca 1.1.2019 tarihinden itibaren emekli hekimlerden bazılarına aylık 1500-2000 lira tutarında ilave ödeme yapılmıştır.
Yasa’da, ilave ödemenin, bütün emekli hekimlere değil sadece Emekli Sandığı emeklisi olup, makam tazminatı almayan ve emekli olduktan sonra herhangi bir sosyal güvenlik kurumu ile ilişkilendirilebilecek şekilde çalışmayanlara verilmesi kararlaştırılmıştır.
İlave ödemeden yararlanabilenlerin sınırlılığı ve emekli hekimler arasında yapılan bu haksız ayrım, Yasa’nın Komisyon görüşmeleri sırasında Türk Tabipleri Birliği tarafından dile getirilmiş ise de Adalet ve Kalkınma Partisi ile Milliyetçi Hareket Partisi milletvekillerinin karşı çıkması sebebiyle bütün emekli hekimlerin yararlanabileceği bir düzenleme yapılmamıştır (İlgili haber için tıklayınız)
1. Emekli hekimlere verilen ilave ödemenin şartları ve ayrıntıları şöyledir:
a. Bu ilave ödeme sadece; Emekli Sandığına bağlı olarak emekli olanlardan, makam tazminatı almayan ve herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olarak çalışmayanlara verilir.
b. Emekli olup da muayenehanede çalışanlar herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşu ile ilişkilendirilmediklerinden bu hekimlere ilave ödeme yapılır,
c. Herhangi bir şekilde ücretli çalışanlara bu madde uyarınca ilave aylık ödemesi yapılmaz.
d. Hekimlerin dul ve yetimlerine yapılan ödemede de bu madde ile getirilen ilave ödeme aylık ödeme oranına göre hesaplanıp ödenir,
2. İlave ödeme 1.1.2019 tarihinden sonra ödenmeye başlamıştır, öncesine ilişkin herhangi bir ödeme yapılmayacaktır.
3. 2008 yılından sonra ilk defa memuriyete başlamış olan meslektaşlarımız emekli olduğunda bu ödemeden yararlanamayacaklardır.
Emeklilikte herkes eşittir, emekliler arasında ücret farklılığı yaratılmasını gerekli kılan herhangi bir hiyerarşi veya statü yoktur. Bu nedenle, emeklilere verilecek ilave ödemede, hangi sosyal güvenlik kurumuna bağlı olarak emekli olduğuna bakılmamalıdır.
Emekli aylıklarının emsalleri ile kıyaslanamayacak ölçüde düşük olması sebebiyle hekimler emekli olduktan sonra da çalışmak zorunda kalmaktadır. Getirilen ilave ödeme miktarı emekliyi çalışmaktan alıkoyabilecek bir miktar değildir. Bu bakımdan, söz konusu ilave ödemeden yararlanmak için çalışmama şartının getirilmesi doğru değildir. Kaldı ki ülkemizde yürütülen sağlık politikası sebebiyle her geçen gün hasta sayısı daha da artmakta, bu yoğun talebe cevap verebilmek için daha çok sağlık çalışanına gereksinim duyulmaktadır. Bu nedenle, emekli hekimlere ilave ödeme yapılması için hizmetten çekilmelerini şart koşmak mevcut hekimlerin iş yükünün daha da artmasına veya çalışmayı sürdürerek olağanüstü düşük emekli maaşını almayı sürdürmelerine sebep olacaktır. Diğer yandan, başka meslek gruplarında emeklilikte ödenen bir takım ek zam ve tazminatlar bulunmakta ancak bunlar özelde çalışmaları halinde kesilmemektedir.
Bütün bu haksızlıkların yeni bir yasal düzenlemeyle giderilmesi için Türk Tabipleri Birliği çeşitli girişimlerde bulunmaktadır. Meslektaşlarımızın da bu adaletsizliği her zeminde dile getirmeleri suretiyle haksızlığı görünür hale getirme çabamıza destek olmalarında yarar vardır.
Ayrıca, emekli olup da şartlardan herhangi birini taşımadığı için ilave ödeme alamayan meslektaşlarımız maaş ödemesinden sonraki 60 gün içinde idare mahkemesinde açacakları davada bu Yasa hükmünün Anayasa’ya aykırılığını ileri sürerek Mahkemeden Anayasa Mahkemesinde iptal davası açmasını talep edebilir; İdare Mahkemesi bu talebi yerinde bulursa yasa hükmünün iptali için dava açabilir. Bu yönde talebi olan meslektaşlarımıza, odalarımızda ve Merkez Konseyinde görevli hukukçularımız destek olabilecektir.”
7. Emekli hekimlerin gereksinimlerine ilişkin diğer sosyal çalışmalar:
ATO-EHK, bir yandan yetkili makamlarla maaş ve diğer hakları elde etme çalışmalarını yürütürken, diğer yandan emekli hekimlerin katılımını sağlayarak üye sayısını artırmayı ve emekli hekimlerin sorunlarını çözmeğe yönelik programlarla sosyal ve kültürel nitelikte etkinlikler düzenlemek gibi çalışmaları sürdürmeyi hedeflemektedir. 1 Aralık 2013 tarihinde Atlı Spor Kulübünde canlı bir katılımla yıl sonu dayanışma kahvaltısı düzenlenmişti. 14 Mart 2015 ve 2016 etkinlikleri kapsamında meslekte 40, 50 ve 60 yılını dolduran hekimlere plaket verilmesi törenlerinde Oda Başkanı Prof. Dr. Çetin Atasoy ve Komisyon Başkanı Dr. Utku Özcan ilgiyle karşılanan konuşmalar yaparak hekimleri ATO-EHK çalışmalarına katılmaya çağırmışlardır. 2017 yılı törenlerinde ise Oda Başkanı Prof. Dr. Vedat Bulut emekli hekim sorunlarını ve yapılan çalışmaları özellikle vurgulamıştır. 2018 törenlerinde meslekte 50. Yıl plaketini alan Komisyon Başkanımız Dr. Utku Özcan meslektaşlarımıza seslenerek çalışmalar hakkında bilgi vermiş ve örgütlenme-dayanışma etkinliklerine katılım çağrısını yinelemiştir. 2019 törenlerinde yine Oda Başkanımız ve Komisyon Başkanımız ilgiyle karşılanan konuşmalar yapmışlardır. (https://ato.org.tr/news/show/531)
EHK, ATO Yönetim Kurulu ile birlikte, diğer tabip odası EHK’larının düzenlediği gibi, genç hekimler/ tıp öğrencileriyle kıdemli emekli hekimleri buluşturan “Fidanlar ve Çınarlar” toplantıları düzenleme kararı almıştır. 14 Mart Tıp Haftası etkinlikleri kapsamında 18 Mart 2018 Pazar günü ATO’da düzenlenen kahvaltılı söyleşide halk sağlığı çınarı Dr. Uğur Cilasun “Meslek Kuruluşumuz, Dünü, Bugünü ve Yarını” konusunu katılımcı “çınarlar ve fidanlarla” birlikte ele almıştır. Dr. Cilasun meslek örgütümüzün önündeki en önemli iki stratejik konunun ülkenin demokratikleşmesine katkı ve tıp eğitiminin niteliğinin korunması olduğunu vurgulamıştır. (https://ato.org.tr/news/show/338) . 2019 yılı 14 Mart Haftası etkinlikleri kapsamında, 16 Mart 2019 Cumartesi günü ATO toplantı salonundaki kahvaltılı toplantının çınarı ise Prof. Dr. Zafer Öner idi." Ne suya, ne sabuna" başlıklı slaytlı özgün şiirsel sunumunda Prof. Öner "Bu kirlenmiş köhne dünyada suya sabuna dokunmadan olur mu?" diyerek Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinden itibaren mesleki değerlere, etik ilkelere değindi. Günümüzde yaşanan "haklı olanın mı güçlü, güçlü olanın mı haklı olduğu" karmaşasına vurgu yapan Prof. Öner bu ortamda Onur Hamzaoğlu, Bülent Şık gibi değerlere yapılan haksızlıkların da altını çizdi. Tıp fakülteleri ve tıp eğitimizdeki bilimselliğin önemine değinen Öner ilgiyle izlenen sunumunun sonunda katılımcıların sorularını yanıtladı.Etkinlik, katılımcıların Kurtuluş Savaşı Sakarya Meydan Muharebeleri sırasında yaralı Türk askerlerinin Sovyet doktorları tarafından tedavi edildiği hastane binası olan Nazım Hikmet ve Puşkin Kültür Merkezi’ne ziyaretleriyle son buldu. (https://ato.org.tr/news/show/532)
Emekli Hekim Komisyonunun teşvikleriyle, Ankara Tabip Odası’nda 12 Şubat 2019 Salı günü “Rusya’dan İzlenimler” başlıklı panel gerçekleştirilmiştir. Etkinlikte, Rusya Mimarlar Birliği ve Türk Rus Proje Geliştirme Derneği ile Mimarlar Odası Ankara Şubesi arasında imzalanan iyi niyet ve işbirliği protokolüne ilişkin detaylar ve gelecek faaliyetler paylaşılmıştır. Rusya Mimarlar Birliği, Ryazan Valiliği ve UNESCO tarafından düzenlenen Uluslararası Antik Kentler Forumu'na katılan Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, Mimarlar Odası Ankara Şube Yönetim Kurulu Üyesi Muteber Osmanpaşaoğlu, Cansen Kılıçöte ve Türk-Rus Proje Geliştirme Derneği Başkanı Ivan Starodubtsev kongre deneyimlerini ve Rusya izlenimlerini aktarmışlardır. Benzer işbirliğinin hekimler arasında da gerçekleştirilebileceği, emekli hekimlerin de sosyal ilişkilerde rol alabileceği vurgulanmıştır. (https://www.ato.org.tr/news/show/510)
8. Coronavirus Pandemisi nedeniyle ertelenen ve pandemi koşullarında gerçekleştirilen etkinlikler
2020 yılının ilk yarısından itibaren günümüze dek Coronavirüs Pandemisi nedeniyle genel toplumsal kısıtlamaların uygulanması koşullarında ATO etkinliklerinin hemen tamama yakınının iptali zorunluluğu doğmuştur. Bu dönemde ATO Yönetimi ve personelince özellikle 65 yaş üzeri hekimlerin telefonla aranması ve Odamız imkanlarıyla gereksinimlerinin karşılanması çalışmaları sürdürülmüştür. Odamız Yönetimince salgının izlenmesi, hekimler ve sağlık personelinin çalışma koşulları, mağduriyet ve kayıplarının saptanmasıyla, hakları ve gereksinimlerinin sağlanması için demokratik kuruluşlarla işbirliği içinde girişimlerde bulunulmuş, yetkililerle temaslar yürütülmüştür.
2021 Mayısında, TTB Merkez Konseyi üyeleri Doç. Dr. Deniz Erdoğdu ve Dr. Alican Bahadır hekimlerin özlük hakları konusunda kurulan bir çalışma grubunda görevlendirilmişlerdir. Kendilerine ATO EHK Başkanı Dr. Utlu Özcan ve sekreter Dr. Derman Boztok şimdiye kadar yapılan çalışmalar hakkında bilgi vermiştir. Kurulan ekibi TTB MK Genel Sekreteri Prof. Dr. Vedat Bulut koordine etmektedir.
İyi Parti Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş’un TTB’yi arayarak emekli hekimlerin maaş ve özlük sorunları hakkında bilgi istemesi üzerine, Prof. Vedat Bulut’un yönlendirmesiyle Doç. Dr. Deniz Erdoğdu ve Dr. Derman Boztok 22 Aralık 2021 tarihinde Fahrettin Yokuş’u TBMM’de makamında ziyaret ederek sorunlar ve yapılan çalışmaları ayrıntılarıyla anlatmışlardır. Emekli hekimlerin maaş farklılıkları sorunu konusunda, SSK’lı hekimlerin, primlerini kendilerinin değil, işverenin düşük prim yatırması nedeniyle mağdur edildiklerini ve Emekli Sandığı emeklilerinden düşük emekli maaşı aldıklarını, bu nedenle devletçe doğrudan maaşlarının Emekli Sandığı düzeyine eşitlenmesi gerektiğini, Bağ-Kur emeklileri için de telafi edici mekanizmalar getirilmesi gerektiğini vurgulamışlardır. Başta gelen sorun olarak, sağlık personeline yönelik şiddetin mutlaka önlenmesi gerektiğini hatırlatmışlardır. Fahrettin Yokuş özlük hakları konusunda karşılıklı bilgilenme ve işbirliğini sürdürmek istediklerini belirtmiştir.
ATO EHK Sekreteri Dr. Derman Boztok, 17 Ekim 2021 tarihinde Ankara’da yapılan Tüm Emekliler Eşgüdüm Kurulu toplantısına katılmış ve TTB olarak emekli hekim dayanışma çalışmaları hakkında bilgi vermiştir (https://www.birgun.net/haber/tum-emekliler-esgudum-kurulu-insanca-yasamak-istiyoruz-362430). Bu kurula katılım, TTB yönetimiyle eşgüdüm içinde sürdürülecektir.
28 Aralık 2021 tarihinde, Ankara Tabip Odası Yönetim Kurulu ve Emekli Hekim Komisyonu açlık sınırındaki emekli hekim maaşlarına ve emekli hekimlerin temel sorunlarına dikkat çekmek üzere basın toplantısı düzenlemişlerdir. Açıklamaya Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi Genel Sekreteri Prof. Dr. Vedat Bulut, ATO Genel Sekreteri Dr. Muharrem Baytemür, ATO Yönetim Kurulu üyesi Dr. Gülseren Çeliksöz ve ATO Emekli Hekim Komisyonu üyesi Dr. Mehmet Çakmak katılmıştır. Basın açıklamasını Dr. Mehmet Çakmak okumuştur (https://ato.org.tr/news/show/1071).
Komisyon Başkanı Dr. Utku Özcan, eğitim hastaneleri şeflik pozisyonlarından emekli olanlarla, üniversite akademik kadrolarından emekli olanlar arasındaki maaş ve özlük hakları farklarının giderilmesi konusunda yetkililerle temas ve girişimlerini sürdürmektedir.
9. Önümüzdeki dönem yapılacak çalışmalar:
Komisyonumuz TTB-EHK ve TTB MK özlük hakları çalışma grubu ile birlikte, örgütlenmeyi güçlendirme ve emekli maaşlarındaki haksızlıkların düzeltilmesi başta olmak üzere, emekli hekimlerin saptanan bütün gereksinimlerinin karşılanması taleplerinin yerine getirilmesi için çalışmalarını sürdürecektir.
Yetkililerce, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin aktif çalışma süresindeki primlerinin kendi tercihleriyle yüksek değil düşük düzeyden ödendiği, bu primler yüksek düzeyden ödenmiş olsalardı, emekli aylıklarının da yüksek olacağı, bu nedenle bir iyileştirme yapılamayacağı belirtilmektedir. Halbuki SSK primleri işveren tarafından düşük düzeyden ödenmekte, çalışan hekimlerin bu tercihte herhangi bir etkileri bulunmamaktadır. Bu nedenle oluşan mağduriyetlerin doğrudan yasa kapsamındaki bir düzenlemeyle Emekli Sandığı emeklisi düzeyine getirilmesi gerekmektedir. Bağ-Kur emeklileri için de düzenlenebilecek telafi ödemeleriyle aylıklarının yine Emekli Sandığı emeklileri düzeyine çıkarılması mümkün olabilecektir.
Hekimlerin ek gösterge katsayısının en az 7200 olacak biçimde yükseltilmesi çalışmaları da sürdürülecektir.
Ankara’da genç ve öğrenci meslektaşlarımızla kıdemli hekimleri buluşturacak “Fidanlarla Çınarlar” toplantıları gerçekleştirilecektir. Kıdemli hekimlerin mesleki bilgi ve deneyimleri, toplumcu deontolojik yaklaşımları, yeni kuşaklara aktarmaları sağlanacaktır.
Emekli hekimleri buluşturacak sohbetler, kültürel etkinlik ve geziler düzenlenecektir.
Komisyonumuzca, ileri yaşta bakım gereksinimi olan emekli hekimlerin evlerinde ziyaretleri planlanmaktadır.
ATO Hekim Postası ve internet sayfasında EHK çalışmalarına ilişkin haber ve görüş yazılarının yer alması sürdürülecektir. ATO ve TTB’nin EHK üyeleri, komisyonumuzun yönettiği e-posta gruplarında iletişim sağlamaktadır. Yine, TTB EHK üyelerince TTB MK yetkilileri gözetiminde oluşturulan WhatsApp gruplarında ülke düzeyinde ilgili emekli hekimlerin iletişimi sağlanmaktadır.
2016 yılı başında emekli hekimlere yönelik bir diğer anket çalışması internet üzerinden uygulanmış ve sonuçları ATO internet sitesinde yayınlanmıştır. Bu çalışmalara devam edilecektir.
ATO’daki emekli hekim listesi güncellenmesi sürdürülmektedir. Ankara huzur evleri taranması ve varsa emekli hekimlerin durumu, belli aralıklarla izlenecektir.
Sağlık elemanlarına yönelik şiddetin önlenmesi için meslek kuruluşumuzun çalışmalarına emekli hekimler olarak destek olunacak, yetkililerle yapılacak görüşmelerde bu sorunun acil çözümü gereği önemle vurgulanacaktır.
10. Sonuç:
Emekli hekim hareketi esas olarak bir emek hareketidir. Bu nedenle diğer demokratik emekli kitle örgütleriyle başlatılan iletişim ve işbirliği geliştirilerek sürdürülecektir.
Komisyonumuz, özellikle temel kazanım olan emekli hekimlerin örgütlenme ve dayanışmasının sağlanmasında, istenilen hedeflere ulaşmada zorunlu olan il etkinlikleriyle birlikte bütün çalışmaları bilinçli ve kararlı biçimde destekleyen Odamız Yönetim Kurulu ve değerli çalışanlarıyla, TTB Merkez Konseyi ve değerli çalışanlarına, emek ve destekleri için teşekkür eder.
ATO Emekli Hekim Komisyonu, 4 Mart 2012’de düzenlenen emekli hekim kahvaltılı toplantısında seçilen Yürütme Kurulunun ATO Yönetim Kurulunun aldığı kararla Komisyona dönüştürülmesiyle oluşturulmuştur. 2016-2018 Dönemi Komisyon üyeleri Dr. Utku Özcan (Başkan), Dr. Derman Boztok (Sekreter), Dr. Ayten Hatiboğlu, Dr. Hale Efem, Dr. Nilay Ülkü, Dr. Celalettin Güner, Dr. Gönül Gürkaynak, Dr. İncilay Kılıç, Dr. Gültekin Erdoğan, Dr. Mehmet Çakmak ve Dr. Gonca Parlak’tan oluşmaktadır.
EHK önceki dönemde uygulanan emekli hekim anketi sonuçlarını temel alarak çalışmalarını sürdürmektedir. Ankette başlıca sorunlar olarak ekonomik güçlükler, sağlık bakım gereksinimleri, sosyal iletişimde meslektaşlar arası haberleşme ve dayanışmada yetersizlik gibi konular öne çıkmış; Odadan beklentiler arasında daha iyi iletişim, dayanışma ve birlikte sorun çözmenin geliştirilmesi, sağlık kuruluşlarında emekli hekimlere daha fazla kolaylık ve özen gösterilmesinin, evde bakım desteğinin sağlanması ve sosyal-kültürel toplantıların artırılması belirtilmişti.
Emekli Hekim Komisyonu, emekli hekim maaşlarında iyileştirme yapma gayretlerini en önemli amaç olarak belirlemiştir. Konu, Türk Tabipleri Birliğinin de başta gelen talebi ve eylem alanı durumuna gelmiştir. Geçmiş on yıllardaki maaşlardaki gerileme, Sosyal Güvenlik Kurumu ile yapılan yazışma sonucu yıllara göre ve diğer mesleklerle karşılaştırılmak üzere döküm olarak elde edilmiştir. Kabaca hekimler diğer mesleklerin yarısı kadar emekli maaşı almaktadırlar. Bu haksız durum, bir an önce iyileştirme istemi ile karar vericilere baskı oluşturularak gündemde tutulmaktadır. Bu amaçla, emeklilik konusunda uzmanlığı olan kişiler ve TBMM’de konuyla ilgili yasa tasarısı hazırlayan milletvekilleriyle ortak çalışma planları değerlendirilmiştir. 25 Mayıs 2013 tarihinde ATO’da düzenlenen dayanışma kahvaltısının ertesinde Güvenpark’a bir yürüyüşle basın açıklaması yapılmıştır. Konu Türkiye’deki bütün hekimleri hatta bütün sağlık elemanlarını ilgilendirdiğinden, ATO diğer Odaları da teşvik ederek Türk Tabipleri Birliği bünyesinde Emekli Hekim Kolu oluşturulmasını sağlamıştır.
Komisyon kuruluşundan itibaren yıllardır süren bu açık adaletsizliği dava konusu yapmak istemiş, politikacıların sonuçsuz oyalamalarından ziyade, en gerçekçi girişimin, gereğinde Anayasa Mahkemesi hatta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine kadar uzanacak biçimde yargıya başvurmak olacağını düşünmüştür. TTB ve ATO avukatları açık bir adaletsizlik ve mağduriyet oluşturan durumu dava konusu yapmayı incelemektedirler; ancak hukukçularca örgütlü toplumsal baskı oluşturulmasının daha sonuç alıcı olabileceği değerlendirilmiştir.
ATO-EHK Başkan ve Sekreteri, 2014 Yazından itibaren çalışmalarını TTB Emekli Hekim Kolunu güçlendirmek üzere yoğunlaştırmışlar ve illerde önde gelen Tabip Odalarında Emekli Hekim Komisyonları kurulmasını teşvik etmişlerdir. 1 Haziran 2014 tarihinde TTB’de yapılan toplantıda Emekli Hekim Kolu kurulmuş, başkanlığa ATO heyetinin önerisiyle, uzun yıllardır İstanbul’da emekli hekim komisyonu çalışmalarını canlılıkla yürüten ve en kıdemli meslektaşımız olan Dr. Erdinç Köksal getirilmiştir. Dr. Derman Boztok kol sekreterliğini üstlenirken, Dr. Utku Özcan da Kol Yürütme Kurulunda yer almıştır. Boztok daha sonra kol başkan yardımcılığına getirilmiş, kol sekreterliğini İstanbul Tabip Odasından Dr. Deniz Keskinler ve geçtiğimiz yıl içinde Dr. Ülkü Sema Aydın üstlenmiştir.
ATO Yönetim Kurulunun karar ve destekleriyle, ayda bir kez ve daha sonra aralıklı olmak üzere, Ankara’dan sonra sırasıyla Antalya, Adana, Hatay, İzmir, İstanbul, Balıkesir, Eskişehir, Denizli, Mersin, Bursa, Kocaeli, Tekirdağ ve Çanakkale’de TTB-EHK toplantıları düzenlenmiştir. Her il ziyaretinde genellikle cumartesi öğleden sonra Odada Kol toplantısı ile ülke düzeyinde gelişmeler ve yapılacaklar gözden geçirilmiş, akşam yemeğinde Oda yönetimi ve yeni komisyon üyeleri ile birlikte meslektaş kaynaşması sağlanmıştır. Ertesi pazar günü Odanın emekli hekimlerle düzenlediği kahvaltılı toplantılarda Kol Başkanı Dr. Erdinç Köksal ve Kol Sekreteri Dr. Deniz Keskinler/ Dr. Ülkü Sema Aydın’ın sorunlar ve çözümleri içeren slaytlı sunumları, Kol üyelerinin konuşmaları ve katılımcıların tartışmalarıyla ilgili Odanın EHK kurulması kolaylaştırılmıştır. Katılımcılar sosyal etkinlik olarak, toplantının ikinci gününde ilin önemli mekanlarına yerel yönetimlerin de desteğiyle turistik ziyaretlerde bulunmuşlardır. İllerdeki toplantılar ve yapılan ziyaretlerle, tabip odasının ildeki hekimlerin konuya duyarlılığı ve örgütlü dayanışmasını geliştirmesi, çevredeki yerel yönetimler ve milletvekilleri başta olmak üzere ilgili kuruluşlarla iletişim ve katkı sağlama süreçleri de desteklenmiştir. ATO-EHK Sekreteri ayni zamanda TTB-EH Kolu Başkan Yardımcısı olarak örgütlenme sürecinde meslek kuruluşumuzun amaç, hedef ve ilkeleri çizgisinde yönlendirici işlev görmüştür.
ATO-EHK, TTB-EHK’nun Ankara’da yetkili makamlar nezdindeki girişimlerinde öncülük ve ev sahipliği yapmıştır. Ortak heyet olarak, başta ücret konusu olmak üzere sorunlar ve çözümlerine
ilişkin hazırlanan dosyalarla geçmiş dönemde TBMM’de Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu üyeleri Türkan Dağoğlu, Hülya Güven ve Komisyon Başkanı Necdet Ünüvar’a ziyaretle görüşmeler yapılmıştır. Yine Maliye Bakanı Baş Yardımcısı Abdullah Erdem Cantimur, Kalkınma Bakanlığı Sağlık ve Sosyal Güvenlik Daire Başkanı Fatih Türkmen makamlarında ziyaret edilerek emekli hekim ve aile hekimleri nöbet konularındaki haksızlıklar iletilmiştir. ATO-EHK başkan ve sekreteri CHP Genel Başkanı, milletvekilleri ve yetkililerinin katıldığı emeklilerin sorunları toplantısında TTB-EHK’nu temsil ederek sorun ve çözümleri iletmişlerdir. ATO Yönetim Kurulu ve Komisyon heyeti emekli hekimlerin ücret, huzur/ bakım evi, hekim evi, sağlık kuruluşlarında deontolojik öncelik ve ilgi görme, tesislerde indirim sağlanması, eğitim-araştırma hastanelerinde şef ve yardımcılarının emeklilikte üniversitelerle eşitlik hakları gibi sorunlarını programlı olarak TBMM’de hekim milletvekilleriyle görüşmüşlerdir. Hekimlerin, olumsuz sağlık politikaları ve çalışma koşulları nedeniyle meslekten soğuduğunu ve erken emeklilik istemek zorunda kaldıklarını özellikle vurgulamışlardır. Alınan randevularla 2016 yılı başından itibaren sırasıyla CHP Ankara MV Dr. Murat Emir, Sağlık Komisyonu Başkanı AKP Kütahya MV Prof. Dr. Vural Kavuncu, CHP Mersin MV’leri Dr. Hüseyin Çamak ve Prof. Dr. Aytuğ Atıcı ve MHP Denizli MV Emin Haluk Ayhan ile görüşülmüştür.
2016 yılı başında ATO heyeti uzun yıllardır Sağlık Bakanlığında hukuk müşavirliği, müsteşar yardımcılığı ve son olarak Denetim Hizmetleri Başkanlığı (eski adıyla Teftiş Kurulu Başkanlığı) görevinde bulunan Sn. Adem Keskin’i de ziyaret ederek emekli hekimlerin ücret ve diğer sorunlarının çözümü için asıl etkili kurum olarak Bakanlığın çalışmaları hakkında bilgi almış ve dileklerimizi anlatmışlardır. Aynı zamanda bir hekim babası olan Sn. Keskin, emekli hekim ve sağlık personelinin maaş ve diğer sorunlarının Bakanlık olarak bilincinde olduklarını ve Bakanlık Makamının da desteklediği çeşitli düzeltme çalışmalarını sürdürdüklerini, emekli hekim maaşlarındaki adil olmayan düşüşün aktif çalışma sırasındaki gerçek maaş katsayılarında yapılacak düzeltme ile giderilebileceğini, bunun için yasa taslağı çalışmalarının birçok kez ele alındığını, düzenleme arayışlarının devam ettiğini belirtmiştir. Keskin, emekli hekimlerin huzurevi, sosyal tesisler gibi gereksinimleriyle, sağlık kuruluşlarına başvurularında gerekli saygı ve ilgiyi görme, deneyimlerinden yararlanılma gibi konuları da önemli bulduklarını ifade ederek destekleyeceklerini kaydetmiştir. Emekli hekim ve sağlık personelinin sorunlarının çözümlenmesinde Bakanlık ve meslek kuruluşlarının olumlu işbirliğini önemsediklerini ve desteklerinin süreceğini belirtmiş, bu çalışmalarda işbirliği yapılabilecek kuruluşlar konusunda da tavsiyelerde bulunmuştur.
Ziyaretlerde bir dosya içinde emekli hekim maaşlarının diğer mesleklerle karşılaştırmalı verileri, Emekli Sandığı, SSK ve Bağ-kur emeklileri arasındaki maaş farkları, ilgili faaliyet dokümanları, Odamız yayınları ve özellikle ATO heyetinin önerisiyle TTB avukatlarınca güncellenen hekim ve emekli hekim maaşlarında ek gösterge katsayısının 7200’e yükseltilerek emekliliğe yansıyacak biçimde artış sağlanması hakkındaki yasa teklifi sunulmuştur. EHK kurulan Odaların, bulunduğu illerin milletvekilleriyle temas kurmaları ve bu konuların takibi kampanyası başlatılmıştır. Bütün sıralanan temaslar olumlu geçmiş ve emekli hekimlerin sorunlarıyla ilgili savunuculuk ve farkındalık yaratma çalışmalarına katkı sağlamıştır. Parti ayrımı gözetmeksizin TBMM’de hekim MV’leri arasında iletişim ve eşgüdümü sağlayabilecek ve hükümete sorunlarımızı aktarabilecek konumda olan Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Vural Kavuncu, heyetimize ilgi ve yakınlık göstermiştir. Prof. Kavuncu hem bir hekim hem de hekim babası olarak, hekimlerin özlük hakları ve çalışma koşullarını iyileştirmeyi önemsediğini, TBMM bünyesinde bu amaçla yapılacak çalışmalara destek olacağını belirtmiştir.
Meslek kuruluşunun örgütlü çalışmaları sonucunda, Başbakan, 12 Mart 2016 tarihinde Van'daki Tıp Bayramı etkinlikleri açıklamasında emekli hekim maaşlarının artırılacağını, hekimlerin dilerlerse 72 yaşına kadar çalışabileceğini, hekime şiddete karşı tutuklama önlemlerinin uygulanacağını belirtmiştir. Bu açıklamaların yapılmış olması örgütlü çabaların başarısının kanıtı olmakla birlikte, henüz herhangi bir sonuç alınmamış olup konunun yakın takibi gerekmektedir. ATO heyeti, TTB EHK Başkanı ile birlikte Mart 2016’da Prof. Kavuncu’ya teşekkür ziyaretinde bulunurken, gelişmelerle ilgili ayrıntılı bilgi almış, TTB’ce hazırlanan yasa teklifini ve beklentilerimizi yeniden hatırlatmıştır. ATO heyeti yasa hazırlıklarının doğrudan içinde bulunan Sağlık Bakanlığı Denetim Hizmetleri Başkanına yaptıkları yeni ziyarette ise planlanan maaş artışının katsayı yükseltilmesi ile değil seyyanen olacağını öğrenmişler, seyyanen artışların kalıcı çözüm getirmeyeceği gerekçesiyle, asıl olan gerçek maaştaki katsayı artışı beklentilerini yeniden vurgulamışlardır.
Geçtiğimiz yıl içinde ATO Yönetim Kurulunca maaş artışı vaatlerini izlemek üzere, Sağlık Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, SGK Başkanlığı ve TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanından defalarca randevu istenmesine karşılık yanıt alınamamıştır.
ATO-EHK, bir yandan yetkili makamlarla maaş ve diğer hakları elde etme çalışmalarını yürütürken, diğer yandan emekli hekimlerin katılımını sağlayarak üye sayısını artırmayı ve emekli hekimlerin sorunlarını çözmeğe yönelik programlarla sosyal ve kültürel nitelikte etkinlikler düzenlemek gibi çalışmaları sürdürmeyi hedeflemektedir. 1 Aralık 2013 tarihinde Atlı Spor Kulübünde canlı bir katılımla yıl sonu dayanışma kahvaltısı düzenlenmişti. 14 Mart 2015 ve 2016 etkinlikleri kapsamında meslekte 40, 50 ve 60 yılını dolduran hekimlere plaket verilmesi törenlerinde Oda Başkanı Prof. Dr. Çetin Atasoy ve Komisyon Başkanı Dr. Utku Özcan ilgiyle karşılanan konuşmalar yaparak hekimleri ATO-EHK çalışmalarına katılmaya çağırmışlardır. 2017 yılı törenlerinde ise Oda Başkanı Prof. Dr. Vedat Bulut emekli hekim sorunlarını ve yapılan çalışmaları özellikle vurgulamıştır. 2018 törenlerinde meslekte 50. Yıl plaketi alacak olan Komisyon Başkanımız Dr. Utku Özcan’ın meslektaşlarımıza seslenmesi beklenmektedir.
EHK, ATO Yönetim Kurulu ile birlikte, diğer tabip odası EHK’larının düzenlediği gibi, genç hekimler/ tıp öğrencileriyle kıdemli emekli hekimleri buluşturan “Fidanlar ve Çınarlar” toplantılarına hazırlanmaktadır. Tıp Haftası etkinlikleri kapsamında 18 Mart 2018 Pazar günü ATO’da düzenlenecek kahvaltılı söyleşide halk sağlığı çınarı Dr. Uğur Cilasun “Meslek Kuruluşumuz, Dünü, Bugünü ve Yarını” konusunu katılımcı “çınarlar ve fidanlarla” birlikte ele alacaktır.
Komisyonumuzca, ileri yaşta bakım gereksinimi olan emekli hekimlerin evlerinde ziyaretleri planlanmaktadır.
ATO Hekim Postası ve internet sayfasında EHK çalışmalarına ilişkin haber ve görüş yazıları yer almaktadır. ATO ve TTB’nin EHK üyeleri komisyonumuzun yönettiği e-posta gruplarında iletişim sağlamaktadır. 2016 yılı başında emekli hekimlere yönelik bir diğer anket çalışması internet üzerinden uygulanmış ve sonuçları ATO internet sitesinde yayınlanmıştır.
ATO’daki emekli hekim listesi güncellenmesi sürdürülmektedir. Ankara huzur evleri taranmış ve halen emekli hekim bulunmadığı anlaşılmıştır.
Emekli hekim hareketi esas olarak bir emekçi hareketidir. Bu nedenle diğer demokratik emekli kitle örgütleriyle başlatılan iletişim ve işbirliği geliştirilerek sürdürülecektir.
Komisyonumuz, bütün çalışmaları, özellikle temel kazanım olan emekli hekimlerin örgütlenme ve dayanışmasının sağlanmasında, istenilen hedeflere ulaşmada zorunlu olan TTB Emekli Hekim Kolunun il komisyonlarını örgütleme ziyaretlerini bilinçli ve kararlı biçimde destekleyen Odamızın Yönetim Kuruluna ve değerli çalışanlarına, TTB Merkez Konseyi ve değerli çalışanlarıyla birlikte, emek ve destekleri için teşekkür eder.
Emekli Hekim Komisyonu’nun Mv. Türkan Dağoğlu Ziyareti
Emekli hekimlerin sorunlarını aktarmak ve emekli maaşlarında düzenleme yapılması talebini iletmek için Türk Tabipleri Birliği ve Ankara Tabip Odası yöneticileri ve Emekli Hekim Kolu ve Komisyon üyeleri Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanvekili ve AKP İstanbul milletvekili Prof. Dr. Türkan Dağoğlu ile 23 Ekim 2014 Perşembe günü bir görüşme gerçekleştirdi.
T.B.M.M.’nde gerçekleşen ziyarete TTB Merkez Konseyi üyesi Dr. Filiz Ünal İncekara, ATO Genel Sekreteri Dr. Ebru Basa, TTB Emekli Hekim Kolu Başkanı Dr. Erdinç Köksal ve ATO Emekli Hekim Komisyonu Başkanı Dr. Utku Özcan katıldı. Ziyaret sırasında emekli hekimlerin maaş katsayılarının diğer meslek sahiplerinin maaş katsayılarına oranla çok düşük olduğunun altını çizen hekimler, emekli olduktan sonra açlık sınırında yaşamaya çalışan hekim meslektaşlarının bulunduğunu; katsayılarının arttırılarak bir an önce bu durumun düzeltilmesi gerektiğini belirttiler. Mv. Dağoğlu da emekli hekimlerin sorunlarının farkında olduğunu ve maaşlarında iyileştirme yapılması için gerekli girişimlerde bulunacağını ifade etti.
Emekli Hekim Komisyonu’nun Maliye Bakan Yardımcısı Abdullah Erdem Cantimur Ziyareti
ATO Genel Sekreteri Dr. Ebru Basa ve ATO Emekli Hekim Komisyonu Başkanı Dr. Utku Özcan 5 Kasım 2014 Çarşamba günü de Maliye Bakan Yardımcısı Abdullah Erdem Cantimur’u makamında ziyaret ettiler. Emekli hekimlerin maaş katsayılarının diğer meslek sahiplerinin maaş katsayılarına oranla çok düşük olduğunu yineleyen hekimler, bugüne kadar yapılan çalışmaların derlendiği komisyon raporunu da Cantimur’a ilettiler.
Bakan Yardımcısı Abdullah Erdem Cantimur komisyon raporunda yer alan sorunlarla ilgili çalışma başlatacağını ve konuyu yakından takip edeceğini söyledi.
Emekli Hekim Komisyonu’nun Kalkınma Bakanlığı Sağlık ve Sosyal Güvenlik Daire Başkanı Ziyareti
Ankara Tabip Odası’nın emekli hekim maaşlarının iyileştirilmesi ve sorunlarının çözümü talebiyle yaptığı ziyaretler devam ediyor. Ankara Tabip Odası Yönetim Kurulu üyesi Dr. Asuman Doğan, Türk Tabipleri Birliği Emekli Hekim Kolu İkinci Başkanı ve ATO Onur Kurulu üyesi Dr. Derman Boztok ve Ankara Tabip Odası Emekli Hekim Komisyonu Başkanı Dr. Utku Özcan Kalkınma Bakanlığı Sağlık ve Sosyal Güvenlik Daire Başkanı Fatih Türkmen’i makamında ziyaret etti.
21 Ocak 2015 Çarşamba günü yapılan ziyarete Kalkınma Bakanlığı Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bilgi ve Belge Yönetimi Daire Başkanı Çağatay Telli de katıldı.
Emekli hekim maaşlarının özellikle diğer meslek mensuplarıyla kıyaslandığında çok düşük olduğu (Bağkur’dan emekli hekim maaşının 800-950 TL, SSK’dan emekli hekim maaşının 1100-1400 TL, Emekli Sandığından emekli hekimlerin ise 1500-2200 TL maaş aldığı) belirtildi. Diğer sağlık personelinin de benzer biçimde mağdur olduğu, temel nedenin gerçek maaşlarda uygun katsayıyla düzeltme yapılmadan ek ödemelerle maaşın oluşturması ve ek ödemelerin emekli maaşlarına yansımaması olduğu vurgulandı. Ülkemizde 130.000 dolayında emekli hekim olduğu, bir araştırmaya gore emekli hekimlerden sadece % 17'sinin geçim sıkıntısı çekmediği diğerlerinin geçim sıkıntısı yaşadığı, bir kısmının da yoksulluk koşullarında hastalık ve bakım gereksinimleri içinde yaşamak zorunda olduğu vurgulandı. Hekimlerin uzun, zorlu bir eğitimden geçtikleri çoğunlukla yaş haddinden emekli oldukları buna rağmen 30 yılın üzerinde çalışmalarının emekli maaşlarına yansıtılmadığı dile getirildi. Daire başkanına daha önce bu amaçla yapılan görüşmeler, Ankara Tabip Odası, Türk Tabipleri Birliği tarafından çalışmalar ve diğer meslek grupları ile hekim emeklileri arasındaki maaşları kıyaslayan belgeleri içeren bir dosya sunuldu. Heyetimiz tarafından ayrıca Klinik Şefi olarak emek verip, onlarca akademisyen yetiştiren, bilime katkı sağlamış hekimlerin emekliliklerine yansıyan, özlük haklarında iyileşme olması gerektiği; muayenehanesi olan emekli hekimlerin maaşlarından kazancı dikkate alınmadan doğrudan % 15 oranında destek primi kesildiği, bu kesintinin zaten düşük olan emekli maaşlarının daha da azalmasına yol açtığı dile getirildi.
Heyet ayrıca aile hekimlerine yeni yüklenen nöbetlerin angarya niteliğinde insane haklarına ve uluslararası çalışma standartlarına aykırı olduğu, hekimlerin dinlenme haklarının ihlal edildiği, mesai saatlerin dışındaki acil vakaların ikinci ve üçüncü basamağa müracaatlarının uygun olduğu ve bunun için hastanelerde acil kadro kapasitesinin artırılması gerektiği belirtildi. Yine hekim ve sağlık personeline şiddetin arttığı, bunda olumsuz sağlık hizmet örgütlenmesinin yanı sıra yöneticilerin özensiz açıklamalarının rol oynadığı hatırlatıldı.
Hekimlerin taleplerini dikkatle dinleyen Fatih Türkmen, gerçekten de düzeltilmesi gereken bir adaletsizilik olduğunun anlaşıldığını, yetki ve çalışmalarının daha çok planlama ve kamu yatırımı alanında olmakla birlikte, özellikle ekonomi koordinasyon kurulunda ve kalkınma planında ve diğer uygun olanaklarda sağlıkçıların mevcut sorunlarını ve çözüm önerilerini dile getireceğini, karşılıklı işbirliğinin sürdürülmesinin yararlı olacağını belirtti.
Heyet, olumlu toplantı için Sayın Türkmen ve Sayın Telli’ye teşekkür ederek Kalkınma Bakanlığından ayrıldı.
Emekli Hekim Komisyonu’nun Sağlık Bakanlığı Denetim Hizmetleri Başkanını Ziyareti
Ankara Tabip Odası Emekli Hekim Komisyonu Başkanı Dr. Utku Özcan ve Komisyon Sekreteri Dr. Derman Boztok 11 Ocak 2016 tarihinde Sağlık Bakanlığı Denetim Hizmetleri Başkanı Av. Adem Keskin’i makamında ziyaret ederek emekli hekimlerin düşük maaş ücretleri başta olmak üzere temel sorunlarını görüşerek Bakanlığın desteğini beklediklerini belirttiler.
Uzun yıllardır Sağlık Bakanlığındaki hukuk müşavirliği ve daha sonra Müsteşar Yardımcılığı görevlerinde bulunan ve kısa süre önce Denetim Hizmetleri Başkanlığı’na (eski adıyla Teftiş Kurulu Başkanlığı) atanan Keskin, emekli hekim ve sağlık personelinin maaş ve diğer sorunlarının Bakanlık olarak bilincinde olduklarını ve Bakanlık Makamının da desteklediği çeşitli düzeltme çalışmalarını sürdürdüklerini belirtti.
Emekli hekim maaşlarındaki adil olmayan düşüşün aktif çalışma sırasındaki gerçek maaş katsayılarında yapılacak düzeltme ile giderilebileceğini belirten Adem Keskin, bunun için yasa taslağı çalışmalarının birçok kez ele alındığını, düzenleme arayışlarının devam ettiğini iletti.
Keskin, emekli hekimlerin huzurevi, sosyal tesisler gibi gereksinimleriyle, sağlık kuruluşlarına başvurularında gerekli saygı ve ilgiyi görme, deneyimlerinden yararlanılma gibi konuları da önemli bulduklarını ifade ederek destekleyeceklerini kaydetti.
Emekli hekim ve sağlık personelinin sorunlarının çözümlenmesinde Bakanlık ve meslek kuruluşlarının olumlu işbirliğini önemsediklerini ve desteklerinin süreceğini belirten Adem Keskin, bu çalışmalarda işbirliği yapılabilecek kuruluşlar konusunda da tavsiyelerde bulundu.
ATO Emekli Hekim Komisyonu ekibi ilgi ve tavsiyeleri için Av. Adem Keskin’e teşekkür ederek kendisini Odamızın düzenleyeceği ilgili yetkililerle yapılacak çalışmalara da davet etti.
Dr. Derman Boztok ve Dr. Utku Özcan, yararlı ve olumlu geçen Denetim Hizmetleri Başkanı Keskin’le yapılan görüşmeden sonra emekli hekim sorunlarının çözümü için diğer kurumlarla da görüşmelerin süreceğini kaydetti.
Geçtiğimiz aylarda ATO heyeti, emekli hekimlerin sorunlarını iletmek için Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanvekili ve dönemin İstanbul milletvekili Prof. Dr. Türkan Dağoğlu, dönemin Maliye Bakan Yardımcısı Abdullah Erdem Cantimur ve Kalkınma Bakanlığı Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bilgi ve Belge Yönetimi Daire Başkanı Çağatay Telli ile de temaslarda bulunmuştu.
Emekli Hekim Komisyonu’nun Mv. Murat Emir Ziyareti
Ankara Tabip Odası Yönetim Kurulu üyesi Doç. Dr. Asuman Doğan, Emekli Hekim Komisyonu Başkanı Dr. Utku Özcan, Komisyon Sekreteri ve ATO Onur Kurulu üyesi Dr. Derman Boztok ve Oda Çalışanımız Sn. Umut Evşen, 29 Ocak 2016 tarihinde Ankara Milletvekili Dr. Murat Emir’i TBMM’deki makamında ziyaret etti.
ATO Heyeti emekli hekimlerin düşük maaş ücretleri başta olmak üzere temel sorunlarını, göz hastalıkları uzmanı hekim ve aynı zamanda hukuk fakültesi mezunu bir avukat olan Dr. Murat Emir ile görüşerek, Türk Tabipleri Birliği Emekli Hekim Kolu çalışmaları çerçevesinde illere ziyaretle yapılan toplantılarla Tabip Odalarında emekli hekim komisyonları kurulduğunu ve hekim milletvekilleriyle temasa geçildiğini anlatarak TTB ve Kol üyelerinin de selamlarını ilettiler. Dr. Emir’den Mecliste aynı zamanda hekimleri de temsil eden Ankara’lı bir meslektaş olarak desteğini beklediklerini belirttiler.
Dr. Emir, Ankara Tabip Odası ve Türk Tabipleri Birliğine yakınlığı ve hukukçu kimliğiyle emekli hekimlerin vicdanları rahatsız edecek düzeyde adaletsiz ücret ve yetersiz sosyal haklarına ilgi duyduğunu aktarıp, gerek CHP’deki meslektaşları ve gerekse Genel Başkan Sn. Kılıçdaroğlu’nun da emeklilerin sorunlarıyla yakından ilgilendiğini, şimdiye kadar sunulan yasa tasarılarından haberdar olduğunu, ATO Heyetinin kendisine sunduğu dosyayı inceleyerek, parti farkı gözetmeksizin TBMM’de görüşülen sorunları çözmek için ortaklaşa çalışmayı teşvik edeceğini ve sürece yakından destek olacağını belirtti. Eğitim ve Araştırma Hastanelerinden emekli olan şef ve öğretim elemanlarının, üniversiteden emekli olanlarla aralarındaki ücret ve statü adaletsizliğini de bizzat bu kurumlarda çalışarak yaşadığını hatırlattı. Hekimlerin huzurevi, hekimevi, sağlık kuruluşlarına başvurularında deontolojik ilgi görme ve mesleki yaşamlarını toplumsal etkinliklerde sürdürme gibi diğer gereksinimlerinin karşılanması çalışmalarına da katkı vermeye çalışacağını ifade etti.
Dr. Emir, ATO ve TTB ekipleriyle yakın işbirliğini sürdürmeyi ümit ettiğini vurguladı.
ATO Heyeti değerli ilgi ve desteği için Sn Dr. Murat Emir’e teşekkür etti ve bundan böyle Odamız ve TTB’nin kendisiyle karşılıklı yakın işbirliğiyle yürütülecek çalışmalara büyük güç katacağı umudunu ifade etti.
Emekli Hekim Komisyonu’nun TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Vural Kavuncu Ziyareti
Ankara Tabip Odası Yönetim Kurulu ve Emekli Hekim Komisyonu TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Vural Kavuncu’yu ziyaret etti.
Ankara Tabip Odası Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Çetin Atasoy, Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Asuman Doğan, Emekli Hekim Komisyonu Başkanı Dr. Utku Özcan ve Komisyon Sekreteri Dr. Derman Boztok TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Vural Kavuncu’yu 21 Ocak 2016 tarihinde makamında ziyaret etti.
ATO heyeti Vural Kavuncu’ya hekimlerin uzun süren eğitimleri ve çok ağır çalışma koşullarına karşın hem aktif çalışma yaşamında hem de emekliliklerinde ücretlerinin yetersiz ve adaletsiz olduğunu, döner sermaye, performans, vb. ek ödentilere dayalı ücretlendirmenin emekli hekim maaşına yansımadığını iletti. Bu sorunların yanısıra, emekli hekimlerin yoksulluk sınırının altında hatta yarısı düzeyindeki aylıklarla hayatta kalmaya çabaladığına dikkat çeken ATO heyeti özlük hakları bakımından diğer meslek gruplarıyla olan aleyhe farkın giderek açıldığını, çok sayıda emekli hekimin barınma ve beslenme sorunuyla yüzyüze olduğunu belirtti.
Döner sermaye, performans ve diğer ek ödentilere dayalı ücretlendirme yerine emekli aylıklarına yansıyacak temel maaşlarda mutlaka iyileştirme yapılması gerektiği, geçmişte bu amaçla TBMM’ye verilen kanun teklifleri olduğu, bu tekliflerde belirtildiği üzere özel hizmet tazminatı, ek göstergelerin artırılması ve makam tazminatı ödenmesi yoluyla hem çalışan hekimlerin, hem de emekli hekimlerin özlük haklarının düzeltilebileceği, yeni meclis döneminde hekimlerin ve sağlık emekçilerinin hükümetten de bu yönde çalışmalar bekledikleri, hekimlerin TBMM’de en yüksek sayıda olduğu bu dönemin önemli bir şans olduğu, kendilerinin değerli koordinasyonunda katılımlı çalışma gruplarıyla en kapsamlı ve sorun çözücü yasa hazırlıklarının yapılabileceği aktarıldı.
Heyet ayrıca, hekimlerin huzurevi ve hekimevi gereksinimleri, sağlık kuruluşlarında deontolojiye uygun ilgi görme, üniversitelerle Sağlık Bakanlığına bağlı eğitim ve araştırma kuruluşlarındaki hekimlerin emeklilikte karşılaştığı ücret eşitsizlikleri gibi sorunların da çözümünü dilediklerini belirtti. ATO Emekli Hekim Komisyonu tarafından hazırlanan ve emekli hekimlerin sorunları ve çözüm önerilerini içeren bir dosya Sayın Kavuncu’ya sunuldu.
Sayın Kavuncu’yu ziyareti vesilesiyle toplantıya katılan Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. Alpagan Mustaf Yıldırım da ATO heyetinin sunduğu konuların önemli olduğunu ve sorunlara çözüm getirici çalışmaların büyük yarar sağlayacağını belirtti.
TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Vural Kavuncu, hem bir hekim hem de hekim babası olarak, hekimlerin özlük hakları ve çalışma koşullarını iyileştirmeyi önemsediğini, TBMM bünyesinde bu amaçla yapılacak çalışmalara destek olacağını belirtti.
Taraflar toplantının sonunda hekimlerin özlük sorunlarının çözümü doğrultusunda yararlı işbirliğinin devam etmesi dileğini ifade ettiler.
ATO heyeti Sayın Kavuncu ile danışmanları Sn Hasip Kaya ve Sn Çiğdem Demirkol’a gösterdikleri nazik ve yakın ilgiyle desteğe teşekkür ettiler.
Emekli Hekim Anketi-2015 “Hekimlerin gelirleri azalıyor, çalışma koşulları bozuluyor, sağlık hizmeti kalitesizleşiyor!”
Sağlıkta Dönüşüm Programının hayata geçmesi ile birlikte sağlığın giderek piyasalaştığını, sağlığın hak olmaktan çıkıp para ile satın alınan bir meta haline geldiğini, sağlık hizmetinin niteliğinin yıldan yıla bozulduğunu defalarca dile getirdik. Öte yandan bu program hekimler ve sağlık emekçileri için yaşamı her gün daha da çekilmez hale getirmektedir. Şiddet üreten sağlık ortamı hekimler ve sağlık emekçileri için hakaret, dayak, yaralanmalar ve hatta ölümlerle sonuçlanmaktadır. İş barışımız bozulmuş, dayanışmamız azalmıştır. Hekimler kendilerini mesleki olarak geliştiremez, dahası yıllık izinlerini dahi kullanamaz olmuştur. Sürekli artan iş yükü, önlenemeyen şiddet, bozulan sağlık ortamı karşılığında ne yazık ki sağlık çalışanları emekliliğe yansımadığı için emeklilikte kendilerini açlık ve yoksullukla baş başa bırakan düşük temel ücretlerle, güvencesiz ve sürekli azalan döner sermaye gelirleriyle yüzyüzedir. Hekimler, sağlık çalışanları ve onların emeklileri arttığı ifade edilen refahtan ve kişi başı gelirden yararlanamamıştır. Bir hekim emeklisinin maaşı en fazla yoksulluk sınırının neredeyse yarısı kadardır, açlık sınırının biraz üzerindedir. Artan döviz kurları ve enflasyon karşısında temel ücretler ve güvencesiz gelirler erimektedir.
Bu ve benzeri saptamaları Ankara Tabip Odası olarak daha önce de yaptık ve yetkilileri ve kamuoyunu olumsuz gidişin tersine çevrilmesi için uyardık, bilgilendirdik.
Sahada yaptığımız bu ve benzeri gözlemlerimizi bilimsel olarak ölçtüğümüz bir anketin sonuçlarını burada sizlerle paylaşıyoruz. Ankara Tabip Odası’nın 26 Kasım 2015’te üyelerine gönderdiği anketin sonuçlarını açıklıyoruz:
Anketimiz 375 hekim tarafından yanıtlanmıştır.
1) Yanıt veren hekimlerin %47’si kadın, %53’ü erkektir.
2) Ünvanlara göre dağılıma bakıldığında %3’ü asistan hekim, %5’i pratisyen hekim, %64’ü uzman hekim, %29’u öğretim üyesidir.
3) Çalışılan kuruma göre %29’u devlet hastanesinde, %48’i eğitim ve araştırma hastanesinde, %19’u tıp fakültesinde, %4’ü ASM/TSM’de çalışmaktadır.
4) Çalışma süresine göre hekimlerin %21’i 5 yıldan az, %14’ü 6-10 yıl arası, %24’ü 11-20 yıl arası, %41’i 21 yıldan fazla çalışmıştır. Yani hekimlerin yaklaşık üçte ikisi en az 10 yıllık meslek yaşamına sahiptir.
5) Sağlıkta Dönüşüm Programı ile yurttaşlarımızın hekime başvuru sayısı hızla artmıştır. 2002’de kişi başı hekime başvuru sayısı 3.1 iken 2014’te 8.3 olmuştur. Bu sayı OECD ülkelerinin ortalamasından hayli yüksektir. Acil servislere her yıl 100 milyondan fazla başvuru olmaktadır; nüfusundan fazla acil servis başvurusu olan tek ülke Türkiye’dir. Bu nedenle hekimler ve sağlık çalışanları son derece ağır bir iş yükü altındadır. Çok sayıda hekim polikliniklerde günde 100’den fazla hasta muayene etmekte, özellikle genç hekimler ve asistanlar ayda 10 güne varan nöbet tutmakta, nöbet sonrası izin kullanamamaktadır. Hekimler ve sağlık emekçileri bu olağanüstü çalışmalarının karşılığını alamamaktadır; iş yükleri giderek artığı alde bir çok hekim gelirlerinin azalması tehlikesiyle karşı karşıyadır. Anketimizden son bir yılda hekimlerin %81’inin döner sermaye gelirlerinin azaldığı, %17’sinin değişmediği, sadece %2’sinin arttığı öğrenilmiştir. Yani 5 hekimden 4’ü bu gelirlerinin azaldığını söylemektedir. Artan hayat pahalılığına, artan iş yüküne karşılık hekimlerin ücretleri azalmıştır.
6) Üstelik bu azalma hiç de hafife alınır düzeyde değildir: Azalma oranı hekimlerin %12’sinde %10’dan az, %24’ünde %10-20, %26’sında %21-30, %13’ünde %31-40, %13’ünde %41-50, %8’inde %51-75, %4’ünde %76-100 arasındadır. Azalma oranı neredeyse her üç hekimin 2’si için en az %20 düzeyindedir. %50’den fazla azalma olduğunu belirtenlerin oranı %12.43’tür.
7) Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın hastanelerdeki yüzü olan performansa dayalı ek ödeme, yani “baktığın hasta kadar, yaptığın ameliyat kadar ücret alırsın” dayatması, sağlık hizmetlerinin niteliğinde kabul edilemez aşınmalara yol açmıştır. Hekimler, sağlık hizmetinin ne yönde değiştiğini hem bizlerden hem de Sağlık Bakanlığı’ndan daha iyi değerlendireceklerdir, zira hizmeti doğrudan onlar vermekte, sonuçlarını onlar görmektedir. Performansa dayalı ek ödeme sisteminin sağlık hizmetinin niteliğini ne yönde etkilediği sorusuna hekimlerin %4’ü arttığı, %18’i değişmediği, %78’i azaldığı yanıtını vermiştir. Neredeyse 5 hekimden 4’ü bu sistemin hastaların sağlığına yaramadığı görüşündedir. Sağlık Bakanlığı’nı bu dramatik bulguyu ciddiye almaya davet ediyoruz.
8) Sağlık hizmeti ekip işidir. Ekibin uyum içinde, dayanışma halinde çalışması hizmetin niteliğini doğrudan etkileyen bir unsurdur. Ne yazık ki hekimler bu özelliğin de artık kalmadığı kanısındadırlar. Performansa dayalı ek ödeme sistemi ile sağlık çalışanları arasındaki dayanışma ve iş barışının nasıl etkilendiği sorusuna hekimlerin %1’i arttığı, %4’ü değişmediği, %95’i azaldığı yanıtını vermiştir. Hekimlerin neredeyse tamamı iş barışının bozulduğu konusunda ittifak etmiştir. Bu feryadı bakanlık duyacak mıdır?
9) Sağlığın ticarileşmesi sağlık ortamının moral değerlerini ortadan kaldırmaktadır. Performansa dayalı ek ödeme sistemi ile sağlık alanındakietik dışı uygulamalar ne yönde değişmiştir sorusuna hekimlerin %86’sı arttığı, %9’u değişmediği, %5’i azaldığı yanıtını vermiştir. Performansa dayalı ek ödeme sistemi ile hastayı müşteri olarak görme eğilimi nasıl etkilenmiştir sorusuna ise hekimlerin %91’i arttığı, %9’u değişmediği, %0’a yakını azaldığı yanıtını vermiştir. Hekimler ve sağlık çalışanları etik değerlerin korunduğu bir ortamda çalışmayı arzu etmektedirler. Bu anketin sonuçları hastaların müşteri olarak görülmediği, iyi hekimlik uygulamalarına elverişli bir ortamın yaratılması konusunda Bakanlığa çok iş düştüğünü açıkça ortaya koymaktadır.
10) Hekimler eskiye oranla hastalarına daha az zaman ayırabilmektedir. Kuşkusuz bunun en önemli nedeni kışkırtılmış sağlık talebidir. Dünya Sağlık Örgütü’nün önerisine göre 20 dakika olması gereken muayene süresi, hekimlerin günde yüzlerce hasta muayene etmeye zorlandığı bugünün koşullarında 3-5 dakikaya inmiştir. Bir yurttaşımız yılda ortalama 8.3 kez hekime başvurmakta olup bu sayı sağlık göstergeleri bizden çok daha iyi olan Finlandiya’nın, İsveç’in neredeyse 3 katıdır. Bu sistemin sonucunda hastalarına ayırdığı sürenin arttığını söyleyen hekim neredeyse yoktur.Hekimlerin %65’i, yani yaklaşık üçte ikisi hastalarına ayırdıkları zamanın azaldığını ifade etmektedir. Bu sistem bizleri hastalarımızı yeterince dinlemekten, muayene etmekten, tedavilerini kendilerine açıklamaktan alıkoymaktadır.
11) Sağlıkta Dönüşüm Programı şiddet üretmekte, sağlık çalışanları için sıkça hakaret, kimi zaman dayak, hatta ölüm anlamına gelmektedir. Her gün ortalama 30 şiddet vakası Sağlık Bakanlığı’na bildirilmekte, yıllar içerisinde bu sayıda herhangi bir azalma meydana gelmemektedir. Performansa dayalı ek ödeme sistemi sonrası sağlık çalışanlarına yönelik şiddet vakalarının ne yönde değiştiği sorusuna hekimlerin %86’sı arttığı, %13’ü değişmediği, %1’i azaldığı yanıtını vermiştir. Hekimler Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın getirdiği performans uygulamasının şiddet ürettiğini tespit etmektedir.
12) Hekimler ve sağlık çalışanları karşılayamayacakları iş yükünün altında tükenmiştir. Özellikle genç hekimler, asistanlar olmak üzere çok sayıda hekim haftalık 40 saat çalışma süresinin çok üzerinde sürelerde çalışmakta, sık nöbet tutmakta, nöbet sonrası izin kullanamamakta, bazı nöbetlerin ücretini alamamaktadır. Yıllık izinlerin kullanımı dahi sorun olabilmektedir. Performansa dayalı ek ödeme sistemi sonrası yıllık izinleri kullanma olanakları nasıl etkilenmiştir sorusuna hekimlerin %1’i arttığı, %17’si değişmediği, %82’si azaldığı yanıtını vermiştir.
13) Tıp sürekli gelişen, her yıl yeni tekniklerin, bilgilerin geliştirildiği bir disiplindir. Hekimler hastalarına yararlı olabilmek adına bilgi ve deneyimlerini yaşam boyu korumaya ve geliştirmeye mecburdur. Oysa birçok hekimin bu olanağı giderek azalmaktadır. Performansa dayalı ek ödeme sisteminden sonra meslek içi sürekli eğitim etkinliklerine ayırabildikleri zamanın nasıl etkilendiği sorusuna hekimlerin %1’i arttığı, %25’i değişmediği,%74’ü azaldığı yanıtını vermiştir. Dört hekimden üçü kendisini yeterince geliştiremediğini düşünmektedir.
Sonuç olarak Sağlıkta Dönüşüm Programı ve onun önemli ayaklarından biri olan Performans Sistemi, sağlık ortamında iş barışını ve dayanışmayı bozmuş, hekimlerin iş yükünü olağanüstü artırmış, sağlık hizmetlerini kalitesizleştirmiştir. Hekimler artan iş yüklerine karşın, düşük temel ücretler, emekliliğe yansımayan güvencesiz ödeme sistemleri ile yüz yüzedir. Özellikle son yıllarda belirginleşen döviz kurlarındaki artış ve tetiklediği enflasyon karşısında, hekimlerin gelirleri azalmaktadır. Azalma ciddi oranlardadır ve bu durum hekimlerin çok önemli bir kısmını etkilemektedir.
Emekliliğe yansımayan, güvencesiz, yıldan yıla azalan ücret politikalarından vazgeçilmelidir. Hekimlerin temel ücretleri çok uzun olan eğitim süreleri ve çok ağır olan çalışma koşulları dikkate alınarak bir an önce iyileştirilmelidir. Hekim maaşlarının emekli aylıklarına yansıması için gerekli düzenlemeler bir an önce yapılmalı, bu amaçla TBMM’ye verilmiş yasa teklifleri gündeme alınmalı ve görüşülmelidir.
Emekli Hekim Komisyonu 2018-2019 Çalışma Raporu
Komisyonun kuruluşu:
ATO Emekli Hekim Komisyonu, 4 Mart 2012’de düzenlenen emekli hekim kahvaltılı toplantısında seçilen Yürütme Kurulunun ATO Yönetim Kurulunun aldığı kararla Komisyona dönüştürülmesiyle oluşturulmuştur. 2018-2019 Ara Dönemi Komisyon üyeleri Dr. Utku Özcan (Başkan), Dr. Derman Boztok (Sekreter), Dr. Ayten Hatiboğlu, Dr. Hale Efem, Dr. Nilay Ülkü, Dr. Celalettin Güner, Dr. Gönül Gürkaynak, Dr. İncilay Kılıç, Dr. Mehmet Çakmak ve Dr. Gonca Parlak’tan oluşmaktadır.
Komisyonum çalışma konuları: EHK kuruluş döneminde uygulanan emekli hekim anketi sonuçlarını temel alarak çalışmalarını sürdürmektedir. Ankette başlıca sorunlar olarak ekonomik güçlükler, sağlık bakım gereksinimleri, sosyal iletişimde meslektaşlar arası haberleşme ve dayanışmada yetersizlik gibi konular öne çıkmış; Odadan beklentiler arasında daha iyi iletişim, dayanışma ve birlikte sorun çözmenin geliştirilmesi, sağlık kuruluşlarında emekli hekimlere daha fazla kolaylık ve özen gösterilmesinin, evde bakım desteğinin sağlanması ve sosyal-kültürel toplantıların artırılması belirtilmişti.
Emekli Hekim Komisyonu, emekli hekim maaşlarında iyileştirme yapma gayretlerini en önemli amaç olarak belirlemiştir. Konu, Türk Tabipleri Birliğinin de başta gelen talebi ve eylem alanı durumuna gelmiştir. Geçmiş on yıllardaki maaşlardaki gerileme, Sosyal Güvenlik Kurumu ile yapılan yazışma sonucu yıllara göre ve diğer mesleklerle karşılaştırılmak üzere döküm olarak elde edilmiştir. Kabaca hekimler diğer mesleklerin yarısı kadar emekli maaşı almaktadırlar. Bu haksız durum, bir an önce iyileştirme istemi ile karar vericilere baskı oluşturularak gündemde tutulmaktadır. Bu amaçla, emeklilik konusunda uzmanlığı olan kişiler ve TBMM’de konuyla ilgili yasa tasarısı hazırlayan milletvekilleriyle ortak çalışma planları değerlendirilmiştir. 25 Mayıs 2013 tarihinde ATO’da düzenlenen dayanışma kahvaltısının ertesinde Güvenpark’a bir yürüyüşle basın açıklaması yapılmıştır. Konu Türkiye’deki bütün hekimleri hatta bütün sağlık elemanlarını ilgilendirdiğinden, ATO diğer Odaları da teşvik ederek Türk Tabipleri Birliği bünyesinde Emekli Hekim Kolu oluşturulmasını sağlamıştır.
Komisyon çalışmalarının kapsam ve tarihçesi: Komisyon kuruluşundan itibaren yıllardır süren bu açık adaletsizliği dava konusu yapmak istemiş, politikacıların sonuçsuz oyalamalarından ziyade, en gerçekçi girişimin, gereğinde Anayasa Mahkemesi hatta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine kadar uzanacak biçimde yargıya başvurmak olacağını düşünmüştür. TTB ve ATO avukatları açık bir adaletsizlik ve mağduriyet oluşturan durumu dava konusu yapmayı incelemektedirler; ancak hukukçularca örgütlü toplumsal baskı oluşturulmasının daha sonuç alıcı olabileceği değerlendirilmiştir.
ATO-EHK Başkan ve Sekreteri, 2014 Yazından itibaren çalışmalarını TTB Emekli Hekim Kolunu güçlendirmek üzere yoğunlaştırmışlar ve illerde önde gelen Tabip Odalarında Emekli Hekim Komisyonları kurulmasını teşvik etmişlerdir. 1 Haziran 2014 tarihinde TTB’de yapılan toplantıda Emekli Hekim Kolu kurulmuş, başkanlığa ATO heyetinin önerisiyle, uzun yıllardır İstanbul’da emekli hekim komisyonu çalışmalarını canlılıkla yürüten ve en kıdemli meslektaşımız olan Dr. Erdinç Köksal getirilmiştir. Dr. Derman Boztok kol sekreterliğini üstlenirken, Dr. Utku Özcan da Kol Yürütme Kurulunda yer almıştır. Boztok daha sonra kol başkan yardımcılığına getirilmiş, kol sekreterliğini İstanbul Tabip Odasından Dr. Deniz Keskinler ve geçtiğimiz yıl içinde Dr. Ülkü Sema Aydın üstlenmiştir.
İl toplantıları: ATO Yönetim Kurulunun karar ve destekleriyle, başlangıçta ayda bir kez ve daha sonra daha geniş aralıklı olmak üzere, Ankara’dan sonra sırasıyla Antalya, Adana, Hatay, İzmir, İstanbul, Balıkesir, Eskişehir, Denizli, ARA GENEL KURUL ÇALIŞMA RAPORU 23 Mersin, Bursa, Kocaeli, Tekirdağ, Çanakkale, Edirne ve Manisa’da TTB-EHK toplantıları düzenlenmiştir. Her il ziyaretinde, genellikle cumartesi öğleden sonra Odada Kol toplantısı ile ülke düzeyinde yürütülen çalışmalardaki gelişmeler ve yapılacaklar gözden geçirilmiştir. Daha sonra Odanın emekli hekimlerle düzenlediği çaylı toplantıya geçilerek, Kol Başkanı Dr. Erdinç Köksal ve Kol Sekreteri Dr. Deniz Keskinler/ Dr. Ülkü Sema Aydın’ın çalışmaların tarihsel gelişimiyle güncel durumu içeren sorunlar ve çözümlere ilişkin slaytlı sunumları, yapılmıştır. Kol üyelerinin katkıları ve katılımcıların tartışmalarıyla konuların aydınlatılması sağlanmış, ilgili Odanın EHK kurulması kolaylaştırılmıştır. Oda yönetiminin ev sahipliğindeki Akşam yemeğinde, illerden gelen kol üyeleriyle Odanın yeni komisyon üyelerinin birlikte meslektaş kaynaşması sağlanmıştır. Ertesi pazar günü katılımcılar sosyal etkinlik olarak ilin önemli mekanlarına yerel yönetimlerin de desteğiyle turistik ziyaretlerde bulunmuşlardır. İllerdeki toplantılar ve yapılan ziyaretlerle, tabip odasının ildeki hekimlerin konuya duyarlılığı ve örgütlü dayanışmasını geliştirmesi, çevredeki yerel yönetimler ve milletvekilleri başta olmak üzere ilgili kuruluşlarla iletişim ve katkı sağlama süreçleri de desteklenmiştir. ATO-EHK Sekreteri ayni zamanda TTB-EH Kolu Başkan Yardımcısı olarak örgütlenme sürecinde meslek kuruluşumuzun amaç, hedef ve ilkeleri çizgisinde yönlendirici işlev görmüştür.
Ankara merkezde yetkililerle temaslar: ATO-EHK, TTB-EHK’nun Ankara’da yetkili makamlar nezdindeki girişimlerinde öncülük ve ev sahipliği yapmıştır. Ortak heyet olarak, başta ücret konusu olmak üzere sorunlar ve çözümlerine ilişkin hazırlanan dosyalarla geçmiş dönemde TBMM’de Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu üyeleri Türkan Dağoğlu, Hülya Güven ve Komisyon Başkanı Necdet Ünüvar’a ziyaretle görüşmeler yapılmıştır. Yine Maliye Bakanı Baş Yardımcısı Abdullah Erdem Cantimur, Kalkınma Bakanlığı Sağlık ve Sosyal Güvenlik Daire Başkanı Fatih Türkmen makamlarında ziyaret edilerek emekli hekim ve aile hekimleri nöbet konularındaki haksızlıklar iletilmiştir.
ATO-EHK başkan ve sekreteri CHP Genel Başkanı, milletvekilleri ve yetkililerinin katıldığı emeklilerin sorunları toplantısında TTB-EHK’nu temsil ederek sorun ve çözümleri iletmişlerdir.
ATO Yönetim Kurulu ve Komisyon heyeti emekli hekimlerin ücret, huzur/ bakım evi, hekim evi, sağlık kuruluşlarında deontolojik öncelik ve ilgi görme, tesislerde indirim sağlanması, eğitim-araştırma hastanelerinde şef ve yardımcılarının emeklilikte üniversitelerle eşitlik hakları gibi sorunlarını programlı olarak TBMM’de hekim milletvekilleriyle görüşmüşlerdir. Hekimlerin, olumsuz sağlık politikaları ve çalışma koşulları nedeniyle meslekten soğuduğunu ve erken emeklilik istemek zorunda kaldıklarını özellikle vurgulamışlardır.
Alınan randevularla 2016 yılı başından itibaren sırasıyla CHP Ankara MV Dr. Murat Emir, Sağlık Komisyonu Başkanı AKP Kütahya MV Prof. Dr. Vural Kavuncu, CHP Mersin MV’leri Dr. Hüseyin Çamak ve Prof. Dr. Aytuğ Atıcı ve MHP Denizli MV Emin Haluk Ayhan ile görüşülmüştür. 2016 yılı başında ATO heyeti uzun yıllardır Sağlık Bakanlığında hukuk müşavirliği, müsteşar yardımcılığı ve son olarak Denetim Hizmetleri Başkanlığı (eski adıyla Teftiş Kurulu Başkanlığı) görevinde bulunan Sn. Adem Keskin’i de ziyaret ederek emekli hekimlerin ücret ve diğer sorunlarının çözümü için asıl etkili kurum olarak Bakanlığın çalışmaları hakkında bilgi almış ve dileklerimizi anlatmışlardır. Aynı zamanda bir hekim babası olan Sn. Keskin, emekli hekim ve sağlık personelinin maaş ve diğer sorunlarının Bakanlık olarak bilincinde olduklarını ve Bakanlık Makamının da desteklediği çeşitli düzeltme çalışmalarını sürdürdüklerini, emekli hekim maaşlarındaki adil olmayan düşüşün aktif çalışma sırasındaki gerçek maaş katsayılarında yapılacak düzeltme ile giderilebileceğini, bunun için yasa taslağı çalışmalarının birçok kez ele alındığını, düzenleme arayışlarının devam ettiğini belirtmiştir. Keskin, emekli hekimlerin huzurevi, sosyal tesisler gibi gereksinimleriyle, sağlık kuruluşlarına başvurularında gerekli saygı ve ilgiyi görme, deneyimlerinden yararlanılma gibi konuları da önemli bulduklarını ifade ederek destekleyeceklerini kaydetmiştir. Emekli hekim ve sağlık personelinin sorunlarının çözümlenmesinde Bakanlık ve meslek kuruluşlarının olumlu işbirliğini önemsediklerini ve desteklerinin süreceğini belirtmiş, bu çalışmalarda işbirliği yapılabilecek kuruluşlar konusunda da tavsiyelerde bulunmuştur. Ziyaretlerde bir dosya içinde emekli hekim maaşlarının diğer mesleklerle karşılaştırmalı verileri, Emekli Sandığı, SSK ve Bağ-kur emeklileri arasındaki maaş farkları, ilgili faaliyet dokümanları, Odamız yayınları yetkililere sunulmuştur.
Özellikle ATO heyetinin önerisiyle TTB avukatlarınca güncellenen, hekim ve emekli hekim maaşlarında ek gösterge katsayısının 7200’e yükseltilerek emekliliğe yansıyacak biçimde artış sağlanması hakkındaki yasa teklifi örneği ilgililere verilerek temel beklentimizin bu olduğu vurgulanmıştır. EHK kurulan Odaların, bulunduğu illerin milletvekilleriyle temas kurmaları ve bu konuların takibi kampanyası başlatılmıştır. Bütün sıralanan temaslar olumlu geçmiş ve emekli hekimlerin sorunlarıyla ilgili savunuculuk ve farkındalık yaratma çalışmalarına katkı sağlamıştır.
Parti ayrımı gözetmeksizin TBMM’de hekim MV’leri arasında iletişim ve eşgüdümü sağlayabilecek ve hükümete sorunlarımızı aktarabilecek konumda olan Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Vural Kavuncu, heyetimize ilgi ve yakınlık göstermiştir. Prof. Kavuncu hem bir hekim hem de hekim babası olarak, hekimlerin özlük hakları ve çalışma koşullarını iyileştirmeyi önemsediğini, TBMM bünyesinde bu amaçla yapılacak çalışmalara destek olacağını belirtmiştir. Sağlanan ilk olumlu gelişmeler: Meslek kuruluşunun örgütlü çalışmaları sonucunda, Başbakan, 12 Mart 2016 tarihinde Van’daki Tıp Bayramı etkinlikleri açıklamasında emekli hekim maaşlarının artırılacağını, hekimlerin dilerlerse 72 yaşına kadar çalışabileceğini, hekime şiddete karşı tutuklama önlemlerinin uygulanacağını belirtmiştir. Bu açıklamaların yapılmış olması örgütlü çabaların başarısının ilk kanıtı olmakla birlikte, henüz herhangi bir sonuç alınmamış olduğundan konunun yakın takibinin sürdürülmesi gerekmiştir.
ATO heyeti, TTB EHK Başkanı ile birlikte Mart 2016’da Prof. Kavuncu’ya teşekkür ziyaretinde bulunurken, gelişmelerle ilgili ayrıntılı bilgi almış, TTB’ce hazırlanan yasa teklifini ve beklentilerimizi yeniden hatırlatmıştır. ATO heyeti yasa hazırlıklarının doğrudan içinde bulunan Sağlık Bakanlığı Denetim Hizmetleri Başkanına yaptıkları yeni ziyarette ise planlanan maaş artışının katsayı yükseltilmesi ile değil seyyanen olacağını öğrenmişler, seyyanen artışların kalıcı çözüm getirmeyeceği gerekçesiyle, asıl olan gerçek maaştaki katsayı artışı beklentilerini yeniden vurgulamışlardır. Geçtiğimiz yıl içinde ATO Yönetim Kurulunca, yetkililerin maaş artışı vaat ve çalışmalarını izlemek üzere, Sağlık Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, SGK Başkanlığı ve TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanından defalarca randevu istenmesine karşılık yanıt alınamamıştır. Örgütlü çalışmalarımızın tarihi başarısı ve eksiklere ilişkin talepler: Örgütlü ve çok yönlü çabalar, ilk kesin sonucunu 03.08.2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7146 sayılı Torba Yasa ile vermiştir: “… MADDE 4- 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir. “EK MADDE 84- Bu Kanuna göre tabip veya diş tabibi kadro ve pozisyonları esas alınarak emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı bağlanmış olup, aylıklarıyla birlikte makam tazminatı ödenmesine hak kazanamamış olan tabip ve diş tabiplerinden ilgili mevzuatına göre uzman olanlara (17.000) gösterge rakamının, uzman olmayanlara (13.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda her ay emekli aylıklarıyla birlikte ilave ödeme yapılır. …” Bu gelişme, örgütlü mücadelemizin gerçek bir kazanımıdır, sabırlı, örgütlü toplumsal mücadelenin başarıya ulaşacağının tarihsel yeni bir kanıtıdır. Yasa sürecinde büyük çaba gösteren, Komisyon görüşmelerini TBMM’de gece-gündüz izleyen TTB ve ATO yöneticisi meslektaşlarımıza ve avukatlarımıza bütün çabaları için teşekkür ediyoruz. Bu süreçte özellikle SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin de mağduriyetlerinin giderilmesinin vurgulanması büyük önem taşımaktadır. Tasarıdaki eksiklikler ve sürecin isteklerimiz doğrultusunda izlenmesi doğal çalışma sürecimizin konusu olacaktır.
TTB MK 23.7.2018 tarihli basın açıklamasında yasa hazırlayıcılarına (TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu) aşağıdaki taleplerde bulunmuştur:
- SSK, Emekli Sandığı, Bağ-Kur, hangi sosyal güvenlik kurumundan emekli olduğuna bakılmaksızın bütün emekli hekimlerin maaşlarına zam yapılmalıdır.
- Çalışan ya da çalışmayan bütün emekli hekimler yapılan zamdan yararlanabilmelidir.
- Kendi parasıyla prim ödeyip döner sermayesinin bir kısmını emekliliğine saydırmış olan hekimlerden maaş zammında herhangi bir kesinti yapılmamalıdır.
- Fiili hizmet süresi zammı yılda en az 120 gün olmalı, görev alınan hizmetin yıpratıcılığına bağlı olarak 150 ve 180 güne çıkarılmalı ve sadece bundan sonraki çalışmalara değil, geçmişe dönük olarak da uygulanmalıdır.
- Emekli maaşlarına yapılacak zam Kanun yayınlanır yayınlanmaz yürürlüğe girmelidir.
Güncel durum ve yapılacaklar:
“Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi, 2019 yılı itibarıyla emekli hekim maaşlarına yapılacağı duyurulan zamların tüm emekli hekimleri kapsamamasına tepki gösterdi. TTB Merkez Konseyi, konuya ilişkin oluşan kafa karışıklığını gidermek üzere bir bilgi notu hazırladı.
4.1.2019 tarihli bilgi notu şöyle: Bütün Emekli Hekimlere İlave Ödeme Yapılmalıdır 03.08.2018 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7146 sayılı Torba Yasa uyarınca 1.1.2019 tarihinden itibaren emekli hekimlerden bazılarına aylık 1500-2000 lira tutarında ilave ödeme yapılmıştır. Yasa’da, ilave ödemenin, bütün emekli hekimlere değil sadece Emekli Sandığı emeklisi olup, makam tazminatı almayan ve emekli olduktan sonra herhangi bir sosyal güvenlik kurumu ile ilişkilendirilebilecek şekilde çalışmayanlara verilmesi kararlaştırılmıştır.
İlave ödemeden yararlanabilenlerin sınırlılığı ve emekli hekimler arasında yapılan bu haksız ayrım, Yasa’nın Komisyon görüşmeleri sırasında Türk Tabipleri Birliği tarafından dile getirilmiş ise de Adalet ve Kalkınma Partisi ile Milliyetçi Hareket Partisi milletvekillerinin karşı çıkması sebebiyle bütün emekli hekimlerin yararlanabileceği bir düzenleme yapılmamıştır (İlgili haber için tıklayınız)
- Emekli hekimlere verilen ilave ödemenin şartları ve ayrıntıları şöyledir:
- Bu ilave ödeme sadece; Emekli Sandığına bağlı olarak emekli olanlardan, makam tazminatı almayan ve herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olarak çalışmayanlara verilir.
- Emekli olup da muayenehanede çalışanlar herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşu ile ilişkilendirilmediklerinden bu hekimlere ilave ödeme yapılır,
- Herhangi bir şekilde ücretli çalışanlara bu madde uyarınca ilave aylık ödemesi yapılmaz.
- Hekimlerin dul ve yetimlerine yapılan ödemede de bu madde ile getirilen ilave ödeme aylık ödeme oranına göre hesaplanıp ödenir,
- İlave ödeme 1.1.2019 tarihinden sonra ödenmeye başlamıştır, öncesine ilişkin herhangi bir ödeme yapılmayacaktır.
- 2008 yılından sonra ilk defa memuriyete başlamış olan meslektaşlarımız emekli olduğunda bu ödemeden yararlanamayacaklardır. Emeklilikte herkes eşittir, emekliler arasında ücret farklılığı yaratılmasını gerekli kılan herhangi bir hiyerarşi veya statü yoktur. Bu nedenle, emeklilere verilecek ilave ödemede, hangi sosyal güvenlik kurumuna bağlı olarak emekli olduğuna bakılmamalıdır.
Emekli aylıklarının emsalleri ile kıyaslanamayacak ölçüde düşük olması sebebiyle hekimler emekli olduktan sonra da çalışmak zorunda kalmaktadır. Getirilen ilave ödeme miktarı emekliyi çalışmaktan alıkoyabilecek bir miktar değildir. Bu bakımdan, söz konusu ilave ödemeden yararlanmak için çalışmama şartının getirilmesi doğru değildir. Kaldı ki ülkemizde yürütülen sağlık politikası sebebiyle her geçen gün hasta sayısı daha da artmakta, bu yoğun talebe cevap verebilmek için daha çok sağlık çalışanına gereksinim duyulmaktadır. Bu nedenle, emekli hekimlere ilave ödeme yapılması için hizmetten çekilmelerini şart koşmak mevcut hekimlerin iş yükünün daha da artmasına veya çalışmayı sürdürerek olağanüstü düşük emekli maaşını almayı sürdürmelerine sebep olacaktır. Diğer yandan, başka meslek gruplarında emeklilikte ödenen bir takım ek zam ve tazminatlar bulunmakta ancak bunlar özelde çalışmaları halinde kesilmemektedir. Bütün bu haksızlıkların yeni bir yasal düzenlemeyle giderilmesi için Türk Tabipleri Birliği çeşitli girişimlerde bulunmaktadır. Meslektaşlarımızın da bu adaletsizliği her zeminde dile getirmeleri suretiyle haksızlığı görünür hale getirme çabamıza destek olmalarında yarar vardır.
Ayrıca, emekli olup da şartlardan herhangi birini taşımadığı için ilave ödeme alamayan meslektaşlarımız maaş ödemesinden sonraki 60 gün içinde idare mahkemesinde açacakları davada bu Yasa hükmünün Anayasa’ya aykırılığını ileri sürerek Mahkemeden Anayasa Mahkemesinde iptal davası açmasını talep edebilir; İdare Mahkemesi bu talebi yerinde bulursa yasa hükmünün iptali için dava açabilir. Bu yönde talebi olan meslektaşlarımıza, odalarımızda ve Merkez Konseyinde görevli hukukçularımız destek olabilecektir.”
Emekli hekimlerin gereksinimlerine ilişkin diğer sosyal çalışmalar:
ATO-EHK, bir yandan yetkili makamlarla maaş ve diğer hakları elde etme çalışmalarını yürütürken, diğer yandan emekli hekimlerin katılımını sağlayarak üye sayısını artırmayı ve emekli hekimlerin sorunlarını çözmeğe yönelik programlarla sosyal ve kültürel nitelikte etkinlikler düzenlemek gibi çalışmaları sürdürmeyi hedeflemektedir. 1 Aralık 2013 tarihinde Atlı Spor Kulübünde canlı bir katılımla yıl sonu dayanışma kahvaltısı düzenlenmişti.
14 Mart 2015 ve 2016 etkinlikleri kapsamında meslekte 40, 50 ve 60 yılını dolduran hekimlere plaket verilmesi törenlerinde Oda Başkanı Prof. Dr. Çetin Atasoy ve Komisyon Başkanı Dr. Utku Özcan ilgiyle karşılanan konuşmalar yaparak hekimleri ATO-EHK çalışmalarına katılmaya çağırmışlardır. 2017 yılı törenlerinde ise Oda Başkanı Prof. Dr. Vedat Bulut emekli hekim sorunlarını ve yapılan çalışmaları özellikle vurgulamıştır. 2018 törenlerinde meslekte 50. Yıl plaketini alan Komisyon Başkanımız Dr. Utku Özcan meslektaşlarımıza seslenerek çalışmalar hakkında bilgi vermiş ve örgütlenme-dayanışma etkinliklerine katılım çağrısını yinelemiştir. EHK, ATO Yönetim Kurulu ile birlikte, diğer tabip odası EHK’larının düzenlediği gibi, genç hekimler/ tıp öğrencileriyle kıdemli emekli hekimleri buluşturan “Fidanlar ve Çınarlar” toplantıları düzenleme kararı almıştır.
14 Mart Tıp Haftası etkinlikleri kapsamında 18 Mart 2018 Pazar günü ATO’da düzenlenen kahvaltılı söyleşide halk sağlığı çınarı Dr. Uğur Cilasun “Meslek Kuruluşumuz, Dünü, Bugünü ve Yarını” konusunu katılımcı “çınarlar ve fidanlarla” birlikte ele almıştır. Dr. Cilasun meslek örgütümüzün önündeki en önemli iki stratejik konunun ülkenin demokratikleşmesine katkı ve tıp eğitiminin niteliğinin korunması olduğunu vurgulamıştır. (https://ato.org.tr/news/show/338) Emekli Hekim Komisyonunun teşvikleriyle, Ankara Tabip Odası’nda 12 Şubat 2019 Salı günü “Rusya’dan İzlenimler” başlıklı panel gerçekleştirilmiştir. Etkinlikte, Rusya Mimarlar Birliği ve Türk Rus Proje Geliştirme Derneği ile Mimarlar Odası Ankara Şubesi arasında imzalanan iyi niyet ve işbirliği protokolüne ilişkin detaylar ve gelecek faaliyetler paylaşılmıştır. Rusya Mimarlar Birliği, Ryazan Valiliği ve UNESCO tarafından düzenlenen Uluslararası Antik Kentler Forumu’na katılan Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, Mimarlar Odası Ankara Şube Yönetim Kurulu Üyesi Muteber Osmanpaşaoğlu, Cansen Kılıçöte ve Türk-Rus Proje Geliştirme Derneği Başkanı Ivan Starodubtsev kongre deneyimlerini ve Rusya izlenimlerini aktarmışlardır. Benzer işbirliğinin hekimler arasında da gerçekleştirilebileceği, emekli hekimlerin de sosyal ilişkilerde rol alabileceği vurgulanmıştır. (https://www.ato.org.tr/news/show/510)
Önümüzdeki dönem yapılacak çalışmalar:
Komisyonumuz TTB-EHK ile birlikte, örgütlenmeyi güçlendirme ve emekli maaşlarındaki haksızlıkların düzeltilmesi başta olmak üzere, emekli hekimlerin saptanan bütün gereksinimlerinin karşılanması taleplerinin yerine getirilmesi için çalışmalarını sürdürecektir. Ankara’da genç ve öğrenci meslektaşlarımızla kıdemli hekimleri buluşturacak “Fidanlarla Çınarlar” toplantıları gerçekleştirilecektir. Emekli hekimleri buluşturacak sohbetler, kültürel etkinlik ve geziler düzenlenecektir. Komisyonumuzca, ileri yaşta bakım gereksinimi olan emekli hekimlerin evlerinde ziyaretleri planlanmaktadır. ATO Hekim Postası ve internet sayfasında EHK çalışmalarına ilişkin haber ve görüş yazılarının yer alması sürdürülecektir. ATO ve TTB’nin EHK üyeleri komisyonumuzun yönettiği e-posta gruplarında iletişim sağlamaktadır. 2016 yılı başında emekli hekimlere yönelik bir diğer anket çalışması internet üzerinden uygulanmış ve sonuçları ATO internet sitesinde yayınlanmıştır. Bu çalışmalara devam edilecektir. ATO’daki emekli hekim listesi güncellenmesi sürdürülmektedir. Ankara huzur evleri taranmış ve halen emekli hekim bulunmadığı anlaşılmıştır, konu belli aralıklarla izlenecektir. Sonuç: Emekli hekim hareketi esas olarak bir emek hareketidir. Bu nedenle diğer demokratik emekli kitle örgütleriyle başlatılan iletişim ve işbirliği geliştirilerek sürdürülecektir. Komisyonumuz, özellikle temel kazanım olan emekli hekimlerin örgütlenme ve dayanışmasının sağlanmasında, istenilen hedeflere ulaşmada zorunlu olan il etkinlikleriyle birlikte bütün çalışmaları bilinçli ve kararlı biçimde destekleyen Odamız Yönetim Kurulu ve değerli çalışanlarıyla, TTB Merkez Konseyi ve değerli çalışanlarına, emek ve destekleri için teşekkür eder. Emekli Hekim Komisyonu
