Hukuk Bürosu 2024-2026 Ara Genel Kurul Çalışma Raporu Ankara Tabip Odası Hukuk Bürosu'nun, 2024 yılı Mart ayından 2025 yılı Mart ayına uzanan bir yıllık dönemdeki çalışmaları; önceki çalışma dönemlerinde de olduğu gibi, ağırlıklı olarak "kamu hekimliği", "özel hekimlik" ve "mesleki disiplin soruşturmaları" alanlarında görevlendirilen üç avukatımız ile gerçekleştirilmiş ve bu çalışmalarda; Anayasa'nın 135’inci maddesi ile 6023 Sayılı Türk Tabipleri Birliği (TTB) Yasası hükümleri uyarınca meslek örgütümüze verilen, hekimlerimizin hak ve menfaatlerini, bunun yanında halkın sağlık hakkını koruma ve savunma yükümlülüğü, yine temel amaç olmuştur. Anılan bir yıllık dönemde hukuk büromuz tarafından, toplam 695 (altı yüz doksan beş) başvuruya yönelik, sözlü ya da yazılı hukuki danışmanlık ve destek hizmeti sunulmuş ve hekimlerimizin, ihtiyaç duydukları hukuki bilgilere ve olası çözüm yollarına ulaşmalarına katkıda bulunulmuştur. Odamıza gelen bu başvurularda öne çıkan başlıklar ise; -Devlet hizmeti yükümlülüğü (DHY) kapsamındaki hekimlerimizin bu uygulamaya ve tercihleri dışında atama işlemlerine tabi tutulan hekimlerimizin, kamu görevinden istifa hakkı ve usulü ile bu hakkı kullanmaları durumunda karşılaşabilecekleri olası sorunlara dair hukuki bilgi ve destek istemleri, -Arşiv araştırması uygulaması kapsamında kamuda görev yapma talepleri kabul edilmeyen ya da çeşitli gerekçelerle kamu görevinden çıkarılan hekimlerimiz ile haklarındaki kimi adli süreç ve kararlar gerekçe gösterilerek hekimlik unvan ve yetkisini kullanmalarına, kamu yanında özel hekimlik alanında dahi mesleki faaliyette bulunmalarına idari makamlarca engel olunan hekimlerimizin hukuki bilgi ve destek istemleri, -Geçici görevlendirme işlemlerine maruz bırakılarak istemleri dışında başka yerlerde görev yapmaya zorlanan, bunun yanında eş durumu ya da sağlık mazereti gibi haklı nedenlere dayanan yer değişikliği ve atanma talepleri ret edilen hekimlerimizin hukuki bilgi ve destek istemleri, -Görev yaptıkları kamu sağlık kuruluşlarında keyfi nöbet, mesai dışı çalışma, resen emekli edilme ya da mobbing teşkil eden keyfi uygulamalara maruz kalan hekimlerimizin hukuki bilgi ve destek istemleri, -Nöbet ücretlerinde ya da sair ek ödemeler nezdinde hak ettikleri ücretleri elde edemeyen, öte yandan yıllık izin, mazeret izni gibi hakları keyfiyetle kısıtlanan hekimlerimizin hukuki bilgi ve destek istemleri, -Haklarında mesleki nedenlerle idari ya da adli soruşturmalar açılan, bu süreçlerde savunma haklarını kullanmak ya da olası yaptırımlara karşı itiraz ve sair hak arayışlarında bulunmak isteyen hekimlerimizin hukuki bilgi ve destek istemleri şeklindedir. Hukuk büromuz, her bir başvuruya yönelik hukuki danışmanlık sunmanın yanında; lehe emsal kararlar elde edebilmek amacıyla kimi somut başlıklarda davalar da açmış bulunmaktadır. Bu kapsamda; -Arşiv araştırması sonuçlarının olumsuz değerlendirilmesi gerekçesi ile hak ettiği kamu görevine ataması yapılmayan bir hekim adına, -Kamuda çalışmaya devam etme istemi kabul görmeyerek resen emekli edilen bir hekim adına, -Usulü gerekler yerine getirilmeksizin yürütülen bir idari soruşturma neticesinde hakkında keyfi bir disiplin yaptırımı tesis edilen bir aile hekimi adına, geride kalan çalışma döneminde idari yargı mercileri nezdinde iptal davaları açılmış ve bütün bu davalarda emsal değerde lehe kararlar elde edilmiştir. Bunun yanında, Etlik Şehir Hastanesi’ne atanma talebi idarece kabul görmeyen bir hekimimiz adına önceki çalışma döneminde açılmış olan bir diğer idari davada da, lehe iptal kararı verilmiştir. Özel hekimlik alanında mesleki çalışmalarda bulunan hekimlerimizden gelen başvurular özelinde ise; -Hekimlerimizin; ücret, prim, fazla çalışma ücreti gibi mali hakları ve de yıllık izin hakkı gibi sosyal hakları nezdinde işverenler tarafından yaşama geçirilen keyfi hukuk dışı uygulamalara, mali ve/veya sosyal hak kayıplarına yönelik hukuki bilgi ve destek istemleri, -Keyfi şekilde işten çıkarılan ve/veya hak ettikleri kıdem, ihbar tazminatları ve sair mali hakları ödenmeyen hekimlerimizin, olası haklarına ve usule dair hukuki bilgi ve destek istemleri, -Kamuda olduğu gibi, özel işyerlerinde de mobbing teşkil eden keyfi baskıcı uygulamalara maruz kalan hekimlerimizin hukuki bilgi ve destek istemleri, öne çıkan başlıklardır. Hukuk büromuz; önceki çalışma dönemlerinde olduğu gibi, hekimlerimizin özel sağlık kuruluşları ile imzalayacakları iş sözleşmelerini önceden inceleme ve gereğinde hekimlerimiz lehine yasal değişikleri gerçekleştirme yolundaki olağan çalışmasını da bu dönemde sürdürmüştür. Özel hekimlik alanında; aile hekimliği ve özel sağlık kuruluşları mevzuatında yapılan değişiklikler ile MBYS sisteminin yol açtığı sorunlar, geride kalan çalışma döneminde öne çıkan diğer başlıklar olmuştur. Sağlık Bakanlığı tarafından bu kapsamda gündeme getirilen yönetmelik değişiklikleri konusunda hekimlerimizin hukuki bilgi istemlerine yanıt verilmeye çalışıldığı gibi; Özel Hastaneler Yönetmeliği’nin hekimlerimizin hak ve menfaatleri ile çatışan kimi aleyhe hükümlerinin iptali talebiyle 11 (on bir) hekimimiz adına Danıştay’da açılan iptal davaları da halen hukuk büromuzca takip edilmektedir. Bunun yanında hukuk büromuz, vakıf üniversitelerde görev yapan ve eğitim gören asistan hekimlerimiz nezdinde, devlet üniversitelerindeki emsallerine nazaran mali hak kayıplarının gündeme gelmesi üzerine, bu kapsamda bulunan asistan hekimlerimiz adına idari yargıda 6 (altı) tam yargı davası açmış bulunmaktadır. Bunlardan 4 (dört) davada lehe kararlar da elde edilmiş olup, diğerleri ise halen sürmektedir. “Sağlıkta şiddet”, her dönem olduğu gibi, geride kalan bir yıllık çalışma döneminde de yine öne çıkan bir diğer çalışma konumuz ve mücadele başlığımızdır. Bilindiği üzere Odamız tarafından hukuk büromuz aracılığıyla, görevi başında şiddete maruz kalan hekimlerimize 7 gün 24 saat esasına göre etkin hukuki danışmanlık ve destek hizmeti sunumunda bulunduğu gibi, arzu eden hekimlerimizin adli süreçleri de ücretsiz olarak avukatlarımızca üstlenilmekte, şiddet olayını konu edinen ceza davaları doğrudan Odamız hukuk bürosu avukatlarınca takip edilmektedir. Bu kapsamda geride kalan bir yıllık süreçte, görevi başında şiddete maruz kalmış olan toplam 12 (on iki) hekimimiz, hukuk büromuza başvuruda bulunmuş; kendilerine gerekli hukuki destek sunularak, sahip oldukları hakları ve usul konusunda bilgilendirmeler yapılmıştır. Hukuk büromuz tarafından, birçok şiddet olayına yönelik şikayet ve suç duyurusu süreçleri ile adli soruşturma takipleri de bu süreçte bilfiil yürütülerek, şiddet failleri hakkında gerekli adli süreçlerin başlatılması sağlanmıştır. Hukuk büromuzca hekimlerimiz adına takip edilen sağlıkta şiddet konulu ceza davaları kapsamında da, geride kalan bir yıllık süreçte toplam 5 (beş) duruşmaya girilmiş, takip edilen davalardan 3 (üç) dava sonuçlanmış ve her birinde şiddet faillerine yönelik çeşitli mahkumiyet kararları elde edilmiştir. Öte yandan TTB’nin sağlıkta şiddet konusunda yürüttüğü bir çalışma kapsamında; hukuk büromuzca bugüne kadar takip edilmiş şiddet davalarına dair bir arşiv taraması yapılarak, geçmişte elde edilmiş toplam 46 (kırk altı) adet yargı kararı tasnif edilerek iletilmiş, ayrıca sağlıkta şiddetin önlenmesi konusunda hukuki görüş ve önerileri içeren bir yazılı görüş de hazırlanmıştır. Hukuk büromuz, kanımızca sağlıkta şiddetin de önemli bir diğer nedeni kabul edilebilecek, hekimlik mesleğini küçük düşürücü olumsuz haber ve yayınlara karşı da hukuki girişimlerde bulunmuş; bu kapsamda bir günlük gazetenin köşe yazarı tarafından bir yazısında hekimlerimize yönelik haksız ithamlarda bulunulması üzerine; İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na bir suç duyurusu, aynı zamanda Basın Konseyi Yüksek Kurulu’na da bir şikayet başvurusunda bulunmuştur. Hukuk büromuzun bir diğer çalışma başlığı da; 6023 Sayılı Yasa ve TTB Disiplin Yönetmeliği hükümleri uyarınca Odamızca yerine getirilen mesleki disiplin soruşturması ve kovuşturması süreçlerine hukuki danışmanlık ve katkı sunumudur. Bu kapsamda geride kalan bir yıllık süreçte toplam 315 (üç yüz on beş) soruşturma ve/veya kovuşturma dosyasına yönelik, bu alanda uzmanlaşmış avukatımız tarafından gerekli hukuki incelemeler yapılmış ve de sözlü ve/veya yazılı hukuki mütalaalar hazırlanarak sunulmuştur. Hukuk büromuz avukatları, Onur Kurulumuzun periyodik toplantılarına da bir fiil katılarak, kendilerine doğrudan danışmanlık hizmeti de sunmuş ve bu doğrultuda 6 (altı) Onur Kurulu toplantısında yer alınmıştır. Öte yandan hukuk büromuz, anılan mesleki disiplin soruşturması süreçleri sonucunda tesis edilen kararlar aleyhinde ilgililer tarafından idari yargı mercileri nezdinde açılan davaları da Oda tüzel kişiliğimiz adına takip etmiş olup, bu kapsamda 20 (yirmi) dava söz konusudur. Bu davalardan 14 (on dört) dava, geride kalan bir yıllık çalışma sürecinde sonuçlanmış olup, bunlardan 10 (on) davada Odamız lehine kararlar tesis edilmiştir. Hukuk büromuz; gerek Odamız, gerekse başta tıp fakülteleri olmak üzere diğer ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen ders, panel, seminer vb. nitelikteki eğitim ve bilgilendirme amaçlı toplantılara da katılarak, hekimlerimizin mesleki ve hukuki konularda daha bilgili ve donanımlı olmalarına katkıda bulunmaya çabalamaktadır. Bu kapsamda geride kalan bir yıllık çalışma döneminde anılan nitelikteki toplam 39 (otuz dokuz) toplantı ve etkinlikte avukatlarımız yer alarak, çeşitli güncel konularda hukuki sunumlar yapmışlardır. Anılan etkinlikler içerisinde; Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi nezdinde her ay düzenli olarak gerçekleştirilen ve intörn hekimlerimize hukuki bilgilendirmelerde bulunulan toplantılar yanında; asistan hekimlerin güncel sorunları ve çözüm yollarına dair gerçekleştirilen bir sohbet toplantısında (Ağustos 2024), Odamız İşyeri Hekimliği Komisyonu tarafından düzenlenen bir bilgilendirme toplantısı ve ayrıca bir panelde (Ekim 2024, Aralık 2024), Odamızca “Mobbing ile Mücadelede Haklar ve Olanaklar” konusunda gerçekleştirilen ve sosyal medyada da canlı yayınlanan bir bilgilendirme toplantısında (Ekim 2024), Odamızca ikinci basamak kamu sağlık kuruluşlarında görev yapan hekimlerle düzenlenen ve kamu sağlık kurumlarında gündeme gelen mesai dışı çalışma/mesai kaydırma uygulamasını konu edinen bilgilendirme toplantısında (Ocak 2025) yer alınmıştır. Bunun yanında hukuk büromuz, geride kalan bir yıllık çalışma döneminde; “Tıp hekimlerinin mesleki faaliyetlerinin ve gereğinde tıbbi rapor düzenlemelerinin idarece talimatlandırılması ve sınırlandırılmasındaki hukuka aykırılıklar” (Mart 2024), “Kamuda görev yapan ve fazla çalışma dayatmalarına maruz kalan hekimlerin hakları” (Haziran 2024), “DHY kapsamındaki hekimlere yönelik tesis edilen geçici görevlendirme işlemleri ve olası hukuki sorunlar” (Haziran 2024), “3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nun Ek 11’inci maddesinde yer alan sağlık verilerinin bildirimi kuralı hakkında Anayasa yargısı nezdindeki güncel gelişmeler” (Haziran 2024), “Kamu sağlık kurumlarında gündeme gelen mesai dışı çalışma/mesai kaydırma uygulamasının hukuka uygunluğu ve hekimlerin hakları” (Ocak 2025) konularında hukuki görüş ve değerlendirme yazıları hazırlayarak, hekimlerimizin bilgisine ve faydalanmasına sunmuştur. Hukuk büromuz, son derece güncel ve yakıcı bir sorun başlığı olan mobbing konusunda da, “Mobbinge Maruz Kalan Hekimlerin Hakları ve Mobbingle Mücadele” başlıklı kapsamlı bir hukuki bilgilendirme metnini geride kalan çalışma döneminde (Ağustos 2024) hazırlamış olup; bir kitap boyutuna da ulaşmış olan bu çalışmamız, Odamız web sitesinde “yayınlar” bölümünden hekimlerimizin faydalanmasına sunulmuştur.

Hukuk Komisyonu'nun Faaliyetleri aşağıdaki gibidir.

1- Yönetim Kurulundan gelen soruşturmalar ve kurulun ele aldığı hukuki konularda danışmanlık hizmetleri;

2- Genel mesleki sorunlar ve Odamız uygulamaları nedeniyle ortaya çıkan itilaflarda Avukatlarımız aracılığıyla, Üyelerimize hukuki destek vermek,

3- Odamızın taraf olduğu davalarda avukatlarımız aracılığıyla hukuki sorumluluğu üstlenme,

4- Hekimlik uygulamalarında mevzuata uygun olmayanların tespiti ve bu konularda kişi ve kuruluşlarla uzlaşma arayışlarını organize etme, uyumsuzlukların devamı halinde hukuki süreci başlatma.

Avukat Ayşegül Bulut
Avukat Ender Büyükçulha
Avukat Tonguç Cankurt