Basın Açıklaması
20 Ocak 2022
BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK HİZMETİ
GÜVENLİ SAĞLIK HİZMETİ SUNUMUNA UYGUN KAMU BİNALARINDA SUNULMALIDIR
Sağlık Bakanı 2022 bütçe sunumunda son 19 yılda 2.609 aile sağlığı merkezi ve toplum sağlığı merkezi gibi birinci basamakta hizmet veren sağlık tesisini tamamladıklarını, 2022’de de 55’i hastane olmak üzere 206 sağlık tesisi tamamlayacaklarını ifade etmiştir.
Ancak bütçe gerçekleri iktidarın tercihinin birinci basamak sağlık tesisleri olmadığını da göstermektedir. Cumhurbaşkanlığı 2022 yatırım programı incelendiğinde ASM’ler açısından 2022’ninde kamu binalarına yeterli kaynağın ayrılmadığı görülmektedir. 2022 yatırım programında 13 şehir hastanesine sadece kira bedeli olarak 14,1 milyar tl kaynak ayrılırken, 80 ili kapsama alan “1. Basamak Sağlık Tesisleri ve İdari Binalar” yapım projesine sadece 501 milyon tl kaynak ayrılmıştır.
2022 yılı için 30.680 ASM birimi hedef olarak belirlenmiştir. Bir aile sağlığı merkezinin yaklaşık 6 aile hekimliği biriminden oluştuğu düşünüldüğünde 2022’de ek 657 aile sağlığı merkezinin açılması gerekmektedir. 2022 yılında planlamaya uygun 657 aile sağlığı merkezi açılması gerekirken kamu tarafından 151 birinci basamak sağlık tesisi planlanmıştır.
Bakanın ifadesinin aksine son 19 yılda kamu binalarında hizmet sunulan birinci basamak sağlık tesisi oranı azalmıştır. 1994’te sağlık ocaklarının %64’ü Sağlık Bakanlığı binalarında hizmeti sürdürürken, 2001’de bu oran %68’e çıkmış, 2021’de TTB’nin anket çalışması kapsamında bu oranın %47’ye indiği görülmüştür.
Hizmet sunumunun kamu binalarının dışına çıkarılmasının en büyük nedeni aile hekimliği kapsamında yeterli bütçenin ayrılmamasıdır:
- 2020 yılında 24,9 milyar dolar olan toplam sağlık harcamalarının 2022 yılında, bugünün döviz kuru üzerinden 19,9 milyar dolar olarak gerçekleşmesi planlanmaktadır.
- Aile hekimliği kapsamında ise 2020 yılında 1,8 milyar dolar olan harcamanın, 2022 yılında bugünün döviz kuru üzerinden 1,4 milyar dolar olması planlanmaktadır.
Sağlık Bakanlığının ASM binalarına yeteri kaynak aktarmaması, yeni açılacak ASM’lerin, sağlık hizmeti sunumuna uygun olmayan, mevcut uygulamalarda olduğu gibi ya cami altlarında ya da ticari işletmeler gibi cadde üstlerinde ya da daireden bozma yapılardan oluşacağını göstermektedir.
Aile hekimliğine ilişkin en ciddi sorunlardan biri hizmetin sağlık hizmeti sunmaya elverişsiz kamu binaları dışında sunulması olurken, ilimizde kamu binalarında sunulan birinci basamak sağlık hizmetine yönelik şeffaf olmayan çalışmalar biz sağlık emek ve meslek örgütlerini rahatsız etmiş durumdadır:
İlimizde bulunan 20’ye yakın kamu binası için depreme dayanıksız rapor düzenlenerek aile hekimliği birimlerinin binaları boşaltması istenmiştir. İl Sağlık Müdürlüğü bu işlemi şeffaf bir şekilde yürütmediği gibi uygulamalarda kuşkularımızı arttıracak gerçeklikler de bulunmaktadır.
* Boşaltılması istenen binalar arasında 1999 depremi sonrası inşa edilen ASM binaları bulunmaktadır.
* ASM binalarına ilişkin denetimi yapan firmanın Çevre ve Şehircilik, İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkilendirilen firma olmadığı ifade edilmektedir.
Ankara İl Sağlık Müdürlüğünü kamuoyu önünde şeffaf çalışma yürütmeye ve açıklama yapmaya çağırıyoruz:
* Denetimler sadece kamuya ait binalarda mı yapılmıştır?
* Denetimleri yapan firmalar Çevre ve Şehircilik, İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş midir?
* Birinci basamağa yönelik son 1 yılda Ankara genelinde kaç ASM binası depreme dayanıklılık yönünden kontrol edilmiştir?
* Binaların yıkılması yerine güçlendirilmesi kamu yararı açısından değerlendirilmiş midir?
* Yıkılması planlanan merkezi konumdaki ASM binaları yerine inşa edilecek olan binalar için birinci basamak hizmeti dışında kullanım planlanmakta mıdır?
* ASM’lerin taşınma işlemi sırasında hizmet veren sağlık çalışanlarının ve hizmet alan yurttaşların mağdur olmaması adına gerekli destek sunulacak mıdır?
* Boşaltılması planlanan ASM’lere herhangi bir kamu binası gösterilecek midir?
* Merkezi konumdaki yüksek kira bedelleri olan bölgelerde ASM’lere yönelik ek kira yardımları yapılacak mıdır?
Kamuoyuna saygı ile paylaşıyoruz. 20/01/2022
Ankara Tabip Odası
Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası Ankara Şubesi
