Ölümünün ikinci yılında; 6 Temmuz 2022 tarihinde Konya Şehir Hastanesi’nde hasta yakını tarafından uğradığı silahlı saldırı sonucunda yaşamını yitiren Dr. Ekrem Karakaya’yı anmak ve sağlıkta şiddete dur demek amacıyla bir araya geldik.

Dr. Ekrem Karakaya nezdinde, sağlıkta şiddet nedeniyle aramızdan koparılan Dr. Göksel Kalaycı (2005), Dr. Ali Menekşe (2008), Dr. Ersin Arslan (2012), Dr. Kamil Furtun (2015), Dr. Aynur Dağdemir (2015), Dr. Fikret Hacıosman (2018) ve güvenlik görevlisi Tuğrul Okudan’ı (2022) saygıyla anıyoruz.

Görevi başında yaralanan, darp edilen, yerlerde sürüklenen, saçları koparılan veya mesleğini bırakmak zorunda kalan hekim, hemşire, ebe, teknisyen, paramedik, tüm sağlık ve sosyal hizmet çalışanı arkadaşlarımıza da tekrar geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz.

Dr. Ekrem Karakaya’nın ardından sağlıkta şiddete karşı etkili önlemler için yüzlerce defa çağrı yaptık; sorunun sadece münferit adli vakalardan ibaret olmadığını, sağlık sisteminin planlanma ve organizasyon yapısından kaynaklı olduğunu her yerde dile getirdik.

Sağlık Bakanlığı’nın görevleri arasında sağlık çalışanlarının çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve şiddetten uzak bir yaşam sürmeleri için gerekli çalışma ortamının oluşturulması yer almaktadır. Ne var ki, geldiğimiz noktada, ne caydırıcı önlemler alınmıştır, ne de çalışma alanlarımızda ve koşullarımızda sağlıkta şiddete karşı düzenlemeler yapılmıştır. Güvenli işyerleri taleplerimize kayıtsız kalınmıştır.

Kışkırtılmış sağlık talebi sonucunda 854 milyonu aşan hekime başvurunun, iş yükümüzü daha da ağırlaştırmak dışında, hekimlerle hastaları karşı karşıya getirdiği uyarılarını yapmamıza rağmen, randevu sistemini kaosa sürükleyen onaylı randevu sistemine geçilmiştir. 5 dakika veya daha da altında muayene için hastalarımıza ayırdığımız zaman şiddete davetiye çıkarmaktadır.

Sonuç ortadadır: İflas eden sağlık sistemi sağlıkta şiddetin artmasına zemin hazırlamıştır.

Sağlıkta şiddet önlenebilir bir olgu olmasına karşılık her 24 saatte 30’dan fazla sağlık çalışanı görevi başında fiziki şiddete veya hakarete uğramaktadır. Sağlık Bakanlığı, sağlıkta şiddet verilerinde şeffaflıktan kaçınsa da, yaptığımız araştırmalara göre Beyaz Kod sistemi kurulduğundan bu yana 121 bini aşan şiddet bildirimi yapıldı!

Acil servislerde de alarm zilleri çalmaktadır. Yılda yaklaşık 150 milyonun üzerinde acil servislere başvuru olmaktadır. OECD ortalamasının çok üzerinde seyreden bu durum acil servislerde şiddete yol açmaktadır. Acil Servislerde Şiddeti Önleme Raporu’na göre, acil tıp uzmanlarının hemen hemen tamamı meslek yaşantıları boyunca en az bir kez şiddete maruz kalmıştır.

Maruz kaldığımız şiddet eylemleri psikolojik ve mental olarak yıpranmamıza yol açmaktadır. Sadece şiddet görme endişesi bile çalışanların tükenmesine ve verimsizliğine neden olmaktadır. Yanlış uygulanan sağlık politikaları sağlık çalışanlarının saygınlığını ve mesleki itibarını ortadan kaldırdıkça sağlık çalışanlarına uzanan eller daha kolay kalkmaktadır.

Belirtmek isteriz ki, “görevinden affını” isteyen eski Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın sağlıkta şiddete karşı mücadele karnesi zayıflarla doludur. Sosyal medyada paylaşım yapmak dışında caydırıcı hiçbir önlem almadan koltuğundan ayrılmıştır.

Ülkemizde artan şiddet iklimi, bizlerin sadece çalışma koşullarını bozmakla kalmamış, can güvenliğimizi de ortadan kaldırmıştır. Bugün yeniden ve daha güçlü bir şekilde söylüyoruz, sağlıkta şiddet öngörülebilir ve önlenebilir toplumsal bir sorundur ve bütünlüklü politikalarla aşılabilecektir.
Sağlıkta şiddetin önlenmesi için izlenecek temel adımlar bellidir:

* Türk Tabipleri Birliği tarafından taslağı hazırlanan Şiddet Yasası yürürlüğe konmalıdır ve failleri cezalandıran caydırıcı yasal düzenlemeler hayata geçirilmelidir.
* Hastayı müşteri, hastaneleri AVM gibi gören Sağlıkta Dönüşüm Projesi sona erdirilmeli, toplum sağlığını önceleyen kamucu, planlı, eşit bir model uygulanmalıdır.
* Sağlık hizmetleri siyasi popülizmin nesnesi olmaktan çıkarılmalıdır ve sağlık okur-yazarlığı eğitimi verilmelidir.
Sağlıkta Şiddet Sona Ersin!


Ankara Dişhekimleri Odası
Ankara Tabip Odası
Birinci Basamak Sağlık Çalışanları Birlik ve Dayanışma Sendikası
Devrimci Sağlık İşçileri Sendikası
Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası Ankara Şubesi