“Serbest meslek hakkımızı ve mesleki bağımsızlığımızı savunuyoruz, hasta ve hekim üzerinden rant elde etme girişimlerinin ve piyasalaşan sağlık sisteminin karşısında durmaya devam ediyoruz.”

Ülkemizde 2002 yılından itibaren uygulanmakta olan sağlıkta dönüşüm programı kapsamında biz hekimler ve hastalarımız her gün yeni bir hak kaybına uğruyoruz. 6 Ekim 2022 ve 7 Ocak 2023 tarihli yönetmelik değişiklikleri ile muayenehane hekimlerinin özel hastaneler ile çalışma koşullarının kısıtlanması da bu hak kayıplarından biridir. Hekim olarak serbest çalışabilme ve bağımsız hekimlik yapabilme özgürlüğümüzü kısıtlayan bu yönetmelik değişikliklerine karşı açılan davalar için 14 Kasım 2024 günü Danıştay 10. Dairesi’nde hakim karşısına çıkılıyor. Anayasa ve ilgili yasalara uygun olmayan Sağlık Bakanlığı’nın bu düzenlemelerinin, Danıştay 10. Dairesi tarafından haklı taleplerimiz dikkate alınarak iptal edileceğine inanıyoruz.

06.10.2022 tarihli Resmi Gazete’de “Özel Hastaneler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik” maddelerini değiştiren düzenlemeler yayımlanmıştır. Bu düzenlemeler ile muayenehanelerinde mesleğini serbest olarak icra eden hekimlerin, hastalarının teşhis ve tedavi işlemlerini özel sağlık kuruluşlarında (özel hastaneler ve tıp merkezlerinde) yapabilme hakları hukuka aykırı olarak kısıtlanmıştır.

6 Ekim Yönetmeliğine göre mesleğini muayenehanede icra eden hekimin özel sağlık kuruluşu ile yıllık sözleşme imzalaması, bu sözleşmeyi yapabilmesi için ilgili branşta boş uzman hekim kadrosu bulunması, özel sağlık kuruluşlarının boş kadrosu yoksa ruhsatta kayıtlı toplam uzman hekim kadro sayısının ancak yüzde 15’ine kadar hekimle sözleşme yapılmasına izin verilmesi, aynı branşta birden fazla hekimle sözleşme imzalanabilmesi için ilgili branşın kadro sayısının üçte birine kadar sözleşme yapılabilmesi, hekim tarafından muayenehane bilgi yönetim sistemine hasta verilerinin gönderilmesi gibi şartlar getirilmiştir.

Yapılan eylemler ve verilen tepkiler sonucunda Sağlık Bakanlığı tarafından Özel Hastaneler Yönetmeliği ile Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik’te 7 Ocak 2023 tarihinde bir kez daha değişiklik yapılmıştır. 7 Ocak Yönetmeliğinde “yıllık sözleşme yapma zorunluluğu” korunmuştur. Ancak 6 Ekim’den farklı olarak bu kez bir hekimin bir özel hastane ile sözleşme imzalayabilmesi özel hastanenin “ilgili branşta ruhsatı olması” koşuluna bağlanmıştır. Daha önce var olan ‘boş kadro olması’ koşulu kaldırılmıştır. 60 yaş üstü hekimler ile 7 Ocak 2023 tarihinden önce muayenehanesini açmış hekimler için “tek bir özel sağlık kuruluşu” şartı kaldırılmış ancak ikinci bir hastane ile sözleşme imzalaması durumunda yukarıdaki koşulların aranması zorunluluğu korunmuştur. Yeni muayenehane açacak olan hekimler ise sadece tek bir özel hastaneye, hem de koşullu olarak, bağımlı hale getirilmiştir. Böylece yeni muayenehane açılışlarına fiili engel konulmuş olmaktadır. Bir bölgedeki kota yani sözleşme yapabilecek muayenehane hekimi sayısı aşıldığında yeni bir muayenehane hekimi örneğin Kadın Doğum Hastalıkları uzmanı takip ettirdiği gebeliğin doğumunu yaptırabileceği hastane bulamayacaktır.

Sağlık hizmeti sunumunda hangi ihtiyaca karşılık geldiği Bakanlık tarafından yeterince savunulamayan ancak serbest çalışan hekimlere çalışma kısıtlaması getirerek mağdur olmalarına sebep olan bu değişiklikler Tabip Odaları tarafından kitlesel eylemlerle protesto edilmiş, Türk Tabipleri Birliği tarafından da her iki yönetmelik yargıya taşınmıştır. Ankara Tabip Odası talepte bulunan hekimler adına da Danıştay 10. Dairesi’nde yürütmenin durdurulması ve iptali talepli dava açmıştır. Açılan davalarda çalışma kısıtlaması getiren maddelerin Anayasanın ve kanunların ilgili düzenlemelerine aykırı oldukları belirtilmiş; bu değişikliklerin yürütmesinin durdurulması ve iptali talep edilmiştir. Danıştay 10. Dairesi tarafından yürütmenin durdurulması talebimiz reddedilmiştir. Bu karara yönelik itirazımız da Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından oyçokluğu ile reddedilmiştir. Gelinen aşamada söz konusu davaların duruşması 14 Kasım 2024 günü Danıştay 10. Dairesi’nde yapılacaktır.

Bu davalar açıldıktan sonra Sağlık Bakanlığı tarafından söz konusu yönetmelikler 7 Nisan 2023 ve 13 Mayıs 2023 tarihlerinde yeniden değiştirilmiştir. 60 yaş üstü ve mevcut muayenehanesi olan hekimlere sözleşme yaparken kadro şartından muaf olunacak özel sağlık kuruluşu sayısı ikiye çıkartılmıştır. Yanı sıra, farklı bir ildeki özel sağlık kuruluşu ile sözleşme yapabilmek için muayenehanenin bulunduğu ilde sözleşme yapılabilecek özel sağlık kuruluşu bulunmaması şartı da getirilmiştir. Ancak önceki düzenlemenin özü değişmemiş, 6 Ekim ve 7 Ocak değişiklikleri ile gelen kısıtlamalar korunmuştur. Tüm bu süreç sonunda muayenehane hekimlerine KOTA GETİRİLMİŞTİR. Çok az sayıda hekim özel sağlık kuruluşları ile sözleşme yapma şansına sahip olabilmektedir. Bu durum serbest çalışan hekimleri ya muayenehanesini kapatmaya ya da etik olmayan piyasa ve ticaret koşullarına mecbur bırakmaktadır.

14 Kasım’da Danıştay’da yapılacak duruşmaların ardından davaların esasına yönelik karar verilecektir. İptal kararı verilmemesi halinde temyiz yoluna başvurulacaktır.

• Hekimlerin mesleki bağımsızlığına ve serbest meslek hakkına kısıtlama getiren, hastalarımızın hekim seçme özgürlüğünü sınırlayan bu düzenlemeler kabul edilemez.

• Özellikle cerrahi branşlardaki hekimlerin hastane kullanımı olmadan mesleklerini devam ettirmelerinin neredeyse olanaksız olduğu bilindiği halde bu kota uygulamasında ısrar edilmesini anlamak mümkün değildir.

• Bu düzenlemeler sağlık sermayesinin biz hekimleri kendi sağlık kuruluşlarında istedikleri koşulları dayatarak çalıştırmaları ve hastalara da yüksek bedeller ödeterek sağlık hizmeti vermeleri amacına hizmet etmiştir.
• Bu düzenlemeler Sağlık Bakanlığı’nın iddia ettiği gibi yapılan işlemlerin kayıt altına alınmasını sağlamamış, aksine kayıt dışılığı arttırmıştır. Kayıt dışı uygulamaların yeni doğan ölümleri ile sonuçlandığı çok yakın dönemde yaşadığımız acı tecrübeye yenilerinin eklenmesini istemiyoruz.
• Ankara Tabip Odası Özel Hekimlik Komisyonu olarak sorunun bugün sadece muayenehane hekimliği yaparak mesleklerini sürdüren hekimlerin sorunu olmadığını biliyoruz. Sorun, ülkemizde “iyi ve onurlu hekimlik” yapmak isteyen her hekimin sorunudur. Hekim olarak serbest çalışabilme ve bağımsız hekimlik yapabilmek için var olan haklarımızı sonuna kadar savunacağız. Herhangi bir nedenle hekimlik mesleğini serbest olarak yapma ihtiyacı hissettiğimizde bu hakkı, hiçbir zorlayıcı etken, engel olmadan kullanabilmek istiyoruz. Türk Tabipleri Birliği, Tabip Odaları ve Uzmanlık Dernekleri ile birlikte hekimlerin serbest çalışmasının önüne engeller çıkartan ve sağlık sermayesinin insafına terk eden bu kısıtlamalara karşı mücadelemizi hep birlikte sürdüreceğiz.


Ankara Tabip Odası Yönetim Kurulu
Özel Hekimlik Komisyonu