Ankara Tabip Odası
Basın Açıklaması
23 Haziran 2012
YENİ BİR ANGARYA: NÖBET
Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarının teşkilat ve görevleri hakkında kanun hükmünde kararname ile bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılmasına dair kanun tasarısı 18.06.2012 tarihinde T.B.M.M.’ne Başbakan tarafından sunulmuştur.
Tasarının 13. Maddesi ile 5258 sayılı Aile Hekimliği Kanununun 3. Maddesinin 2. Fıkrasının sonuna aşağıdaki fıkralar ilave edilmiştir:
“Entegre sağlık hizmeti sunulan merkezlerde artırımlı ücretten yararlananlar hariç olmak üzere, aile hekimlerine veya aile sağlığı elemanlarına ihtiyaç sebebiyle haftalık çalışma süresi ve mesai saatleri dışında 657 sayılı kanunun ek 33’üncü maddesinde belirtilen yerlerde nöbet görevi verilebilir ve bunlara aynı maddede belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde nöbet ücreti verilir”
657 sayılı kanunun ek 33’üncü maddesinde belirtilen yerler ise yataklı tedavi kurumları, seyyar hastaneler, ağız ve diş sağlığı merkezleri ve 112 acil sağlık hizmetleridir.
Tasarının 13.maddesinin gerekçesinde ise “Sağlık hizmetinin yürütülebilmesi ve yetersiz olan hekim kaynağının en verimli bir şekilde kullanılabilmesi için entegre sağlık hizmeti sunulan merkezlerde aile hekimlerine ve aile sağlığı elemanlarına nöbet görevi verilebilmesine imkan sağlanması amacıyla, entegre sağlık hizmeti sunulan merkezlerde artırımlı ücretten yararlananlar hariç olmak üzere aile hekimlerine ve aile sağlığı elemanlarına, haftalık çalışma süresi dışında 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 33’üncü maddesinde belirtilen yerlerde nöbet görevi verilebilmesi ve bunlara aynı maddede belirtilen usül ve esaslar çerçevesinde nöbet ücreti ödenmesi öngörülmektedir. “ ifadesi yer almaktadır.
Tasarının 14.maddesinin gerekçesinde ise “ Aile hekimliğinde çalışma saatleri belirli şartlar çerçevesinde aile hekiminin talebi ile belirlenmektedir. Madde ile esnek mesai yöntemiyle aile sağlığı merkezinin günlük daha fazla açık kalabilmesi ve vatandaşın aile hekimlerine ulaşabilmesini temin için Bakanlıkça da belirli kıstasların konulabilmesine imkân sağlanmaktadır. “ ifadesi yer almaktadır.
Bu düzenlemeyle de aile sağlığı merkezlerinin tüm personeli yönünden kanuni güvence ortadan kalkmakta; Bakanlığa yönetsel tasarruflarla çalışma saatlerinin arttırılmasına ilişkin yetki verilmektedir.
Ankara Tabip Odası
Birinci basamak sağlık hizmetlerinin bireye değil topluma yönelik, bölge tabanlı, koruyucu sağlık hizmetlerini önceleyen, ekip hizmeti niteliğinde, eşit, ulaşılabilir, ücretsiz, nitelikli ve kamusal olması gerektiğini, sağlık örgütlenmesinin işgüvenceli-kurallı-tanımlı bir emek rejimine dayanması gerektiğini –yıllardır-savunmaktadır.
Önümüzdeki ay ilimiz için ikinci yılı tamamlanacak olan aile hekimliği sistemi uygulamaları zaten tüm bu saydıklarımızın antitezi niteliğindedir. Hal böyle iken Sağlık Bakanlığı da yeni tasarıyla kendi uygulama gerekçelerini çürüten kararlara imza atmaktadır.
Çünkü eğer aile hekimi “… kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini yaş, cinsiyet ve hastalık ayrımı yapmaksızın her kişiye kapsamlı ve devamlı olarak belli bir mekanda vermekle yükümlü, gerektiği ölçüde gezici sağlık hizmeti veren ve tam gün esasına göre çalışan aile hekimliği uzmanı veya Sağlık Bakanlığının öngördüğü eğitimleri alan uzman tabip veya tabip” ise esnek mesai ile değil tam gün çalışacak demektir. Aile sağlığı merkezlerinin daha uzun süre açık kalmasını sağlamak üzere aile hekimlerini ve aile sağlığı elemanlarını esnek ve uzun sürelerle çalışmaya zorlayan bu tasarıya göre sağlık çalışanlarının mesai bitiminde bir yataklı tedavi kurumu veya ağız ve diş sağlığı merkezi, ambulans ya da seyyar hastanede nöbet tutarak çalışmaya devam etmesi ve nöbet ertesinde yine aile sağlığı merkezinde hizmeti sürdürmesi beklenmektedir.
Yazması bile yorucu olan bu çalışma düzenine uyulması durumunda sağlık çalışanlarının hizmet vermek şöyle dursun insanlıktan çıkacağı aşikardır.
Çünkü zaten aile sağlığı merkezlerinde:
Bağlı nüfusun tespiti yapılmakta, nüfustaki kişiler en geç 6 ay içinde evlerinde ziyaret edilip muayene edilmekte, günde ortalama 50-60 hasta muayene edilmekte, bağlı nüfustaki bebek-sağlam çocuk ve gebe izlemleri yapılmakta, bağışıklama, aile planlaması, evde bakım, mobil nüfusa gezici sağlık hizmeti verilmekte, verem hastalarının doğrudan gözetim altında tedavisi sürdürülmekte, idari yazışmalar ve günlük veri aktarımı yapılmaktadır. Kayıp kişilerin bulunması, defin ruhsatı işlemleri, adli nöbetler ve obezite izlemleri gibi sonradan gündeme getirilen ek görevler de aile sağlığı merkezleri tarafından yürütülen görevler arasındadır.
Şimdi tüm bu görevlere ek olarak hem esnek hem uzun hem de nöbet tutarak çalışmamız istenmektedir. Aile hekimleri olarak birlikte çalıştığımız yardımcı sağlık personeli arkadaşlarımızla birlikte insana yakışır biçimde çalışmak ve insana yakışır biçimde yaşamak istiyoruz. Bu tasarıyı hazırlayarak angaryayı yasallaştırmak isteyenlere de android değil insan olduğumuzu ve yeni angaryaları asla kabul etmeyeceğimizi hatırlatıyoruz. Mücadelemiz bugünden sonra yalnızca iyi hekimlik yapma mücadelesi değil bir de insan kalma mücadelesi olacaktır.
Ankara Tabip Odası
Yönetim Kurulu
