Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği" başlıklı 20. maddesinin 6. fıkrasında yer alan "Stratejik personelin yer değiştirme taleplerinde bu maddenin (.......) beşinci fıkrası uygulanmaz." düzenlemesinin yürütmesi, Genel Sağlık ve Sosyal Hizmet Kolu Kamu Çalışanları Sendikası tarafından açılan davada, Danıştay İkinci Dairesi tarafından E:2016/14817 sayılı kararla durduruldu.
Sağlık Bakanlığında çalışan doktorların tamamı stratejik personel sayılmakta ve diğer kısıtlamaların yanı sıra aile birliğini sağlayabilmek bakımından da bir takım kısıtlamalara tabi tutulmaktadır. Bu kısıtlamalardan biri de eşi kamu görevlisi olmayan hekimlerin eş durumu mazeretinden hiçbir zaman ve hiçbir şekilde yararlanamamalarıdır.
Danıştay İkinci Dairesi tarafından, Yönetmeliğin, eş durumu mazeretinden yararlanmayı bütünüyle engelleyen 20. maddesinin 6. fıkrasıyla ilgili yürütmenin durdurulması kararının gerekçesinde Anayasa’nın ailenin korunmasına ilişkin hükmüne, 657 sayılı Yasa’nın yer değiştirme suretiyle atanmaya ilişkin kurallarına ve Devlet memurlarıyla ilgili genel yönetmelikteki değişikliğe atıf yapıldıktan sonra, aşağıdaki temel gerekçe ile hüküm kurulmuştur:
“Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikte 01/09/2016 tarih, 29818 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren değişiklik ile serbest veya özel kuruluşlarda çalışan eş dolayısıyla genel sağlık bakımından önemi haiz sağlık personelinin eş durumu özrüne ilişkin özel yönetmelikte düzenleme yapılması kaydıyla farklı usul ve esaslar belirlenebileceği kural altına alınmıştır.
Buna dayalı olarak, Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 20. maddesinin beşinci fıkrası ile eşi serbest veya özel kuruluşlarda çalışan personelin yer değiştirme şartı Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğe nazaran ağırlaştırılmış ve başvuru tarihi itibarıyla son dört yıl içinde 720 gün sosyal güvenlik primi ödeme şartı aranmaya başlanmış iken, hekimleri kapsayan "stratejik personel"e, serbest veya özel kuruluşlarda çalışan eş dolayısıyla, eş durumu özrü nedeniyle atanma isteğinde bulunma hakkının tamamen kaldırılmasına ilişkin dava konusu düzenleme, Genel Yönetmeliğe dolayısıyla hukuka aykırıdır.
Aksi halde stratejik personel açısından aile birliğinin sağlanamayacak olması nedeniyle telafisi imkansız zararlar doğacağı kuşkusuzdur.”
Bu karar, genel düzenleyici işlemin yürütmesinin durdurulmasına ilişkin olduğundan, sadece davacı için değil, herkes için geçerli ve bağlayıcıdır. Karar Sağlık Bakanlığına tebliğ edildikten sonra, en geç 30 gün içinde uygulanması zorunludur. Eşi kamu kurum ve kuruluşlarında görevli olmayan hekimlerin, Yönetmeliğin 20/5 hükmünde belirtilen şartları taşımaları halinde, eş durumu mazeretinden yararlanmak için bağlı oldukları kuruma başvuru yapmaları yeterlidir.
Bu Karara itiraz edilmesi uygulama zorunluluğunu ortadan kaldırmaz. Daha önce verilen bazı kararlar itiraz üzerine kaldırılmış ise de mevzuat ve kararlarla geldiğimiz aşamada, bu kararın itirazında Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun hekimlerin ölçüsüz bir kısıtlamaya tabi tutulmasına izin vermeyecek bir karar alacağını umuyoruz.
Türk Tabipleri Birliği tarafından, içinde Yönetmeliğin bu hükmünün bulunduğu bir kısım kuralların yürütmesinin durdurulması ve iptali için açılan davada verilen kararı ise henüz açıklanmamıştır. Bu Karar açıklandığında meslektaşlarımızla ayrıca paylaşılacaktır.
