Ankara Tabip Odası Yönetim Kurulu tarafından düzenlenen basın toplantısı ile Sağlık Bakanlığı’nın 2025 yılı Bütçe Teklifi değerlendirildi.
20 Kasım 2024 Çarşamba günü Ankara Tabip Odası (ATO) Toplantı Salonunda düzenlenen toplantıya ATO Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Mine Coşkun, Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Alpertan Açar ve Dr. Başar Beyoğlu, Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi Başkanı Dr. Alpay Azap katıldı.
Bakanlığın bütçesinin kamu yararı doğrultusunda Türkiye sağlık ortamını gözetmekten uzak olduğunu söyleyen Dr. Mine Coşkun, mevcut sağlık modelinin ve finansman sisteminin yıllardır hekim emeğine, halk sağlığına ve kamu bütçesine zarar vermesine rağmen, Hükümetin ve Sağlık Bakanlığı’nın bu modelden vazgeçmediğini dile getirdi.
14.7 trilyon liralık Merkezi İdare Bütçesinin yüzde 6,9’unun, 1 trilyon 20 milyar 317 milyon 291 bin TL’sinin sağlık hizmetlerine ayrıldığını ifade eden Dr. Coşkun, 2024 yılı bütçe teklifinde de bu oranın yüzde 6,6 olduğunu, sağlığa ayrılan kaynağın yıllar geçse de yüzde 10’u bulmadığını belirtti. Dr. Coşkun sözlerini şöyle sürdürdü:
“Sağlık harcamalarının GSYH’ya oranı düştüğünü 2002 yılında kamu ve özel sağlık harcamaları toplamının GSYH’ya oranı yüzde 5.2 iken, 2022 yılında yüzde 4’e gerilemiştir. OECD’ye üye ülkeler ortalaması 9.2 iken Türkiye sondan üçüncü sırada yer almaktadır.”
Birinci basamak koruyucu sağlık hizmetlerini değerlendiren Dr. Alpertan Açar, toplum sağlığını korumaya yönelik birinci basamak planlamasına yeterince kaynak ayrılmadığını, 2025 yılı toplam bütçesinde tedavi edici sağlık hizmetlerine ayrılan kaynak yüzde 72’yi bulurken, sadece yüzde 28’i birinci basamak korucu sağlık hizmetlerine tahsis edildiğini söyledi.
Birinci basamak koruyucu sağlık hizmetlerine yeterli kaynak ayrılmadığı takdirde hizmetlerin sunumunda, Aile Hekimlerinin ve sağlık çalışanlarının iş yükünde artışın yaşanacağını ifade eden Dr. Açar, performans göstergelerinin gerçeklikten uzak olduğunu belirtti:
“2023 yılında “Aile Hekimliği Birim (AHB) Başına Düşen Nüfus” sayısı 2.700 olarak planlanmasına karşılık aynı yılın gerçekleşmesi 3.065 olmuştur. Benzer bir projeksiyon yaptığımızda 2025 yılı için hedeflenen 2.800 nüfusun gerçekleme sayısının en az 3.100 nüfus olacağı tahmin edilebilir.”
Dr. Alpertan Açar’ın ardından söz alan Dr. Mine Coşkun, tüm basamaklarda toplam hekime müracaatın kişi başı ortalama 11.4, toplam 973 milyar 519 milyon 87’ye ulaştığını, Sağlık Bakanlığı kışkırtılmış sağlık talebini kontrol altına almaya yönelik düzenlemeler yerine kişi başı hekime müracaatı artırmaya çalıştığını, 2025 yılında kişi başı 11.9, 2026’da 12.2, 2027’de 12.6 şeklinde tahmin ettiklerini belirtti.
Şehir Hastanelerinin bütçede kara delik olmaya devam ettiğini vurgulayan Dr. Coşkun, 2024 yılı bütçe teklifinde Şehir Hastanelerinin hizmet ve kullanım bedeli için 83 milyar 697 milyon 118 bin TL olarak teklif edilen tutarın 2025 yılı bütçe teklifinde 104 milyar 602 milyon 82 bin TL’ye yükseldiğini söyledi:
“37 milyar 420 milyon 717 bini hizmet alımı, 67 milyar 181 milyon 365 bini kullanım bedeli olmak üzere Şehir Hastanelerine ayrılan ödenek Sağlık Bakanlığı bütçesinin yüzde 10’una karşılık gelmektedir.”
Dr. Coşkun, kamu bütçesinin özel şirketlerin çıkarlarına göre hazırlandığını ifade ederek, şehir hastanelerine ayrılan bir yıllık kullanım bedeli ile dört Aile Hekiminin rahatlıkla çalışabileceği en az 6 bin 718 ASM veya 100 yataklı en az 90 tane devlet hastanesi yapılabileceğini belirtti.
“Yenidoğan çetesi” olayı ile birlikte gözlerin çevrildiği özel sağlık sektörünün kontrolsüz büyümesine dikkat çeken Dr. Coşkun, kamu sektörüne göre 20 yılda 2 kattan fazla büyüyen özel sağlık sektörünün tüm sektörün üçte birini kontrol ettiğini, 2002 yılında 271 özel hastane varken, bu sayının 2023 yılında 565’e yükseldiğini ifade etti.
Ankara Tabip Odası olarak sağlık bütçesinin ve sağlık hizmetlerinin şirketlere ve özel çıkar gruplarına teslim edilmemesi gerektiğini söyleyen Dr. Coşkun, sağlık hizmetlerinin kamu yararı çerçevesinde, kamucu planlamayla birlikte, eşit, ücretsiz ve erişilebilir olması gerektiğini belirtti.
Bütçe görüşünü hazırladığı için Ankara Tabip Odası’na teşekkür ederek sözlerine başlayan TTB Merkez Konseyi Başkanı Dr. Alpay Azap, ülkenin ekonomik imkanları olmasına rağmen öngörülen Sağlık Bakanlığı bütçesinin genel bütçeye oranının düşük olduğunu, bunun en az 10 olması gerektiğini söyledi. Dr. Azap, TTB olarak Sağlık Bakanlığı bütçesinin görüşüldüğü komisyona başvuruda bulunduklarını ancak herhangi bir yanıtın gelmediğini, uzaktan takip etmek zorunda kaldıklarını ifade etti. Dr. Azap, Sağlık Bakanlığı bütçesi Meclis Genel Kuruluna geldiğinde TTB olarak detaylı görüş paylaşacaklarını duyurdu.
Basın toplantısını izlemek için tıklayınız.
Basın metnini okumak için tıklayınız.
